نقش هویت، کلیشه‌های جنسیتی و خودکارآمدی بر مشارکت زنان روستایی در فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی

Abstract

هدف این مطالعه بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت زنان روستایی در فرایند توسعه (اجتماعی، اقتصادی و سیاسی) در مناطق روستایی شهرستان لیکک، استان کهگیلویه و بویراحمد است. جامعة هدف این مطالعه شامل زنان روستایی فعال 15 تا 64 سال شهرستان لیکک است که براساس جدول کرجسی و مورگان، حجم نمونة 300 نفر تعیین و با استفاده از روش نمونه‏گیری تصادفی انتخاب شده‌اند. ابزار گردآوری‏ داده‏ها پرسش‏نامه‏ای است که روایی صوری آن از سوی گروهی از متخصصان تأیید شد و پایایی آن نیز با انجام مطالعة راهنما و محاسبة ضریب آلفای کرونباخ (73/0 تا 94/0) به‌دست آمد. نتایج مطالعه نشان‌دهندة میانگین بالای مشارکت زنان روستایی مطالعه‌شده در فعالیت‏های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در جامعة روستایی است. همچنین، یافته‏ها نشان داد همبستگی منفی بین مشارکت اقتصادی، مشارکت سیاسی و مشارکت اجتماعی و برخی از متغیرهای کلیدی نظیر کلیشة جنسیتی، هویت کشاورز و هویت خانه‏داری وجود دارد. نتایج حاصل از تحلیل مدل‏سازی معادلات ساختاری نشان داد که خودکارآمدی و هویت خانه‏داری بر نیت مشارکت تأثیر مثبت دارد. علاوه بر این، کلیشة جنسیتی تأثیر منفی بر مشارکت اجتماعی، اقتصادی و سیاسی داشته است. در مدل نهایی، 85 درصد از واریانس در مشارکت اقتصادی، 77 درصد در مشارکت اجتماعی و 69 درصد در مشارکت سیاسی از سوی متغیرهای مستقل پژوهش تبیین می‏شود. براساس نتایج به‌دست‌آمده ارزش‏بخشی به فعالیت‏های زنان خانه‏دار در جامعه و رسانه‏ها و ایجاد حقوق مادی و معنوی برای این فعالیت‏ها پیشنهاد می‏شود. افزون بر آن، برگزاری گردهمایی زنان خانه‏دار با زنان فعال و موفق می‏تواند خودکارآمدی زنان را افزایش دهد.

Keywords

• زنان روستایی
• قصد مشارکت
• کلیشة جنسیتی
• خودکارآمدی
• هویت