تحقیقات علوم چوب و کاغذ ایران (Oct 2020)

بررسی امکان شناسایی و مقایسه یون های فلزی و ترکیبات آلی موجود در چوب و پوست توت با استفاده از فنون جذب اتمی شعله و کروماتوگرافی گازی- طیف سنجی جرمی

  • رامین ویسی,
  • بهروز ملکیان,
  • مسیح مسعودی فر

DOI
https://doi.org/10.22092/ijwpr.2020.351348.1627
Journal volume & issue
Vol. 35, no. 3
pp. 283 – 293

Abstract

Read online

این تحقیق با هدف شناسایی و مقایسه یون های فلزی و ترکیبات آلی موجود در چوب و پوست توت انجام شد. به همین منظور نمونه های آزمونی ازگونه توت منطقه جنگل‌داری نوشهر به صورت تصادفی انتخاب گردید. سپس طبق آزمون های استاندارد TAPPI از چوب و پوست این گونه آرد و خاکستر تهیه شد. برای تعیین یون های فلزی، ابتدا با کمک اسید نیتریک 65 درصد، مواد محلول موجود در خاکستر نمونه ها جداسازی و برای شناسایی از دستگاه جذب اتمی استفاده گردید. نتایج مربوط به یون های فلزی نشان داد که چوب توت نسبت به پوست آن دارای میزان جذب یون روی بیشتر، مس مشابه، ولی منگنز و آهن کمتر می باشد. سپس مواد استخراجی توسط حلال استن از آرد چوب جداسازی گردید و باقیمانده مواد استخراجی به داخل یک ویال شیشه ای منتقل و به آن واکنشگر BSTFA اضافه شد. نمونه ها بعد از آماده سازی به دستگاه GC-MSتزریق شدند. برای شناسایی ترکیبات نیز از دیاگرام زمان بازداری، محاسبه ضریب کواتس و جدول آدامز استفاده گردید. نتایج حاصل از GC-MS نشان داد که در پوست توت 30 ترکیب قابل شناسایی است، به طوری که بتا-توکوفرول (86/40 %)، بیس(2-اتیل هگزیل)فتالات (2/11%)، 9و12-اکتادکانوئیک اسید (12/9 %) و تری فنیل فسفین (82/9 %) به عنوان مهمترین ترکیبات هستند. همچنین در درون چوب توت 93 ترکیب وجود دارد، به طوری که ریزورسینول (47/79 %)، متیل دی فنیل متان (06/12 %)، p - زایلان (06/0 %) و جبرلین A3 (15/0 %) به عنوان مهمترین ترکیبات می‌باشند. برخی از این ترکیبات می توانند اهمیت زیادی در مصارف و دوام چوب توت داشته باشند. مقایسه کروماتوگرام ها نیز نشان داد که ترکیب 1و2- بنزن دی کربوکسیلیک اسید به صورت مشترک در چوب و پوست توت وجود دارد.

Keywords