جنسیت و اخلاق مراقبت در فلسفۀ اخلاق فمنیستی

Abstract

دغدغۀ مشترک برخی اندیشمندان فمنیست واکاویِ نسبت میان جنسیت و اخلاق است. از این منظر، فمنیست‌ها اخلاق سنتی را به دلیل نادیده‏گرفتن یا کم‌اهمیت‌دانستن ارزش‌های فرهنگی و نیز تجربۀ اخلاقی زنان با نگاهی مردسالارانه نقد کرده‏اند. از‌این‏رو، ‌با طرح نظریات و رویکردهای گونا‌گون به بازاندیشی اخلاق سنتی پرداخته و سعی کرده‏اند صورت‌بندی نوینی از نظام و مناسبات اخلاقی متناسب با مفهوم جنسیت ارائه دهند. رهیافت‏های زنانه به اخلاق بر روابط شخصی و اخلاق مراقبت تأکید می‌کنند و به ارزش روابط انسانی اهتمام می‏ورزند. همچنین، رهیافت‏های مادرانه بر ارتباط خاص بین مادران و فرزندان به‌منزلۀ الگوی تعامل اخلاقی تأکید می‏کنند. به همین دلیل، این‌گونه رهیافت‌ها به خلاف اخلاق سنتی، که دربردارندۀ قواعد عام اخلاقی، بدون جانب‌داری و عقلانی است، رهیافت‏هایی قاعده‌گریز، جزئی‏نگر، متن‌محور، عینی و مبتنی بر عواطفی با بنیان جنسیتی‌اند.

Keywords

• اخلاق فمنیستی
• اخلاق مراقبت‏محور
• جنسیت و اخلاق
• فلسفۀ اخلاق