Majallah-i Huqūqī-i Biyn/al-milalī-i (Sep 2019)

خلأ معاهداتی: لزوم کنکاش درتعهدات بین‌المللی دولت‌ها در فرایند سدسازی از دیدگاه حقوق بین‌الملل

  • احمدرضا توحیدی,
  • مهدی کیخسروی

DOI
https://doi.org/10.22066/cilamag.2019.83734.1477
Journal volume & issue
Vol. 36, no. شماره 61 (پاییز - زمستان)
pp. 385 – 412

Abstract

Read online

سدسازی یکی از بزرگ­ترین سازه‌های دست بشر است که از دوران باستان آغاز شده است. هرچند سدها در تأمین آب آشامیدنی، آبیاری، انرژی برق آبی و توسعه اقتصادی و اجتماعی نقش مهمی دارند، نباید از آثار زیست‌محیطی جبران‌ناپذیر آن‌ها بر زیست­بوم دولت‌های پیرامونی چشم‌پوشی کرد. امروزه فقدان مقررات قراردادی بین‌المللی در خصوص تعهدات بین‌المللی دولت‌ها در فرایند سدسازی منجر شده است که بسیاری از دولت‌ها ازجمله ترکیه با استناد به دکترین حاکمیت مطلق سرزمینی، سدهای بی‌شماری در قلمرو سرزمینی خود بسازند. این امر خود منجر به کاهش منابع آبی، خشکسالی‌های متوالی، مهاجرت جمعیت، پدیداری سرچشمه‌های گردوغبار در کشورهای مجاور و نهایتاً ایجاد اختلافات در سطح بین‌المللی شده است. این پژوهش به بررسی وقایع حقوقی حوزه سدسازی نظیر قضیه گابچیکوو ـ ناگیماروس، قضیه سد، پروژه سد‌‌سازی گاپ، سد کجکی و سد دوستی پرداخته و از رهگذر وقایع مزبور، قواعد ناظر بر سدسازی دولت‌ها را تبیین می­کند.

Keywords