Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Aug 2013)
Muhasebe Bilgi Sistemi ve Karar Destek Sistemleri İlişkisinin Yönetsel Karar Alma Faaliyetlerine Etkisi
Abstract
Hayatının birçok safhasında gerekli olan “karar alma” neticesinde ortaya çıkan her karar için, istenen sonuçların elde edilmesi, sürecin doğru bir şekilde gerçekleşmesine bağlıdır. Bu süreçte, karar alıcılar içinpek çok farklıyöntem tercih edilebilir: sezgilerle hareket edilebilir ya da çeşitli matematiksel yöntemler kullanılabilir. Gerek problemlerin çözümünde ve gerekse de kararların etkinliğinde yadsınamayacak ve çağın gerektirdiği unsurlar; bilgisayar teknolojileri, bilgi vebilgi sistemleridir. Bu nedenle, ihtiyaç duyulan bilgilere hızlıve zamanında erişim ile kararların kalitesini arttırmada, son yıllarda bilgi sistemlerinin kullanımıoldukça yaygınlaşmıştır. Bu çalışmamızda, söz konusu gelişmeler bağlamında yönetimin ve işletmede karar alıcıkonumunda olan yöneticinin performansınıetkileyecek fonksiyonlar ve organizasyon işlemleri için gereken bilgiyi zamanında sağlayacak önemli bir bilgi sistemi olan Muhasebe Bilgi Sistemi MBS üzerinde durulmuştur. Yönetim kademelerince alınan kararların çeşitliliği biliniyorken bu süreçte MBS’nin tek başına yeterli olamayabileceği de açıktır. Bu bağlamda, söz konusu sistemin yönetim kademelerine destek verebilmesi için bir diğer sistem olan Karar Destek Sistemleri KDS ’nden bağımsız olmayacaktır. Bu veriler ışığında, çalışmamızda, MBS ve KDS ilişkisinden ne tür yönetsel kararların alınmasında faydalanıldığıve bu ilişkinin karar alma faaliyetlerine etkisi araştırılmaya çalışılmıştır. Bu doğrultuda bir uygulama örneği de çalışmaya dahil edilmiştir. İnşaattan, alışverişmerkezlerine kadar birçok alanda faaliyet gösteren bir holdingte sermaye, alacak yönetimi, vb. konuların kontrolüne verilen önem gereği, gerek günlük nakit girişve çıkışının, bütçe hazırlamada oluşan giderlerin, gerek satış, üretim ve pazarlama bölümlerinin gelirlerinin, kapasiteleri, vb. konulara ilişkin verilerin yönetimine ilişkin bilgi sistemlerinin katkısıortaya konmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda holdingte diğer bilgi sistemlerinden personel, üretim, pazarlama, dağıtım, muhasebe sisteme gelen veriler, işlenmekte, istatistiksel modeller ve karar destek sistemleri Örn: Uzman Sistemler yardımıile raporlara dönüştürülmektedir. İşlenmişveriler muhasebe bilgi sistemine aktarılarak karar sürecine dahil edilmektedir. Alınan kararların verimliliği yine analitik modellemeler yardımıile değerlendirilerek sisteme geri bildirim verilmektedir. Bölüm yöneticilerine ve üst yönetime ilgili raporlar sunulmaktadır. Geri bildirimler sonucunda aksaklıklar için alternatif planlar hazırlanmakta ve uygulanmaktadır. Aynızamanda kurumsal değişim ve gelişmeler şirkette artan ölçülerde bilgi sistemlerine olan yatırımlarıarttırmaktadır. Yönetim Bilgi Sistemleri’nden proaktif Karar Destek Sistemleri’ne, OLAP, internet ve Web yaygın destek araçlarına ihtiyaç duyulmaktadır ki bu sistemlerden işletme fonksiyonlarına ve karar süreçlerine bilgi sağlanmaktadır.
