پژوهش در دین و سلامت (Mar 2021)
بررسی و تحليل آسیبهای فقر بر حوزۀ بهداشت روان و سلامت اجتماعی و راهکارهای کاهش آسیبها از منظر صحیفۀ سجادیه
Abstract
سابقه و هدف: از عصر شکلگیری تمدن بشری، برخورداری از امکانات رفاهی یکی از مهمترین دغدغههای انسان است که بر افکار، روان، رفتار و اجتماع افراد تأثیرگذار بوده است. همواره حکومتها و ایدهپردازان یکی از رسالتهایشان را تلاش در جهت براندازی فقر و یا دستکم کاهش آسيبهاي آن دانستهاند. در دين اسلام و بيانات ائمه (ع) آثار ناگوار فقر و توصیههایی در جهت کاهش چهرۀ فقر از جامعه مطرح شده است. در صحیفۀ سجادیه نیز پارهای از آسیبهای تنگدستي بر حوزۀ بهداشت روان و سلامت اجتماعی و راهکارهای برونرفت یا کاهش این آسیبها طرح شده است كه این پژوهش با کنکاش و تحلیل این موارد در صدد یافتن میزان اهمیت و توجه به ابعاد گوناگون سلامت بهویژه بهداشت روانی و سلامت اجتماعی افراد از منظر امام سجاد (ع) و دستيابي به جهتگيري توصيههاي ارائهشده در كاهش آثار نامطلوب فقر و تحليل اين سوگيريها بوده است. روش کار: پژوهش پیشرو از نوع تحلیلی-کتابخانهای است که با بررسی ادعیۀ صحیفۀ سجادیه و آثاری در زمینۀ روانشناسی، علوم اجتماعی و اقتصاد، آسیبها و تهدیدهای فقر بر بهداشت روانی و سلامت اجتماعی و راهکارهای کاهش این آسیبها استخراج و به تحلیل آنها پرداخته شده است. مؤلف مقاله هیچگونه تضاد منافعی گزارش نکرده است. یافتهها: از منظر امام سجاد (ع) فقر بهداشت روان و سلامت اجتماعي افراد را از جهات گوناگون در معرض خطر قرار میدهد اما راهکارها و توصيههايي براي آحاد جامعه در جهت کنترل و جلوگیری از گسترش فقر و کاهش این آسیبها وجود دارد. نتیجهگیری: در صحیفۀ سجادیه با همهجانبهنگري به شخصیت، بهداشت روان و سلامت اجتماعی افراد نگریسته شده و راهکارهایی برای برونرفت از آسیبهای فقر و اقتصاد ناسالم مطرح شده است که بیشتر جنبۀ توصیههای فردی دارد تا توصیههایی به حکومتها. این امر نشاندهندۀ صلاحيتنداشتن حكومت عصر امام (ع) و ممکن بودن کنترل وضعیت نابهنجار اقتصادي و كاهش آسيبهاي فقر از سوی آحاد جامعه است. استناد مقاله به این صورت است: Zhian F. An Analysis of the Effects of Poverty on Individual/Social Mental Health and Harms Reduction Strategies from the Perspective of Sahifah Sajjadiah. Journal of Pizhūhish dar dīn va salāmat. 2021;7(1):164-178. https://doi.org/10.22037/jrrh.v7i1.26660
Keywords