Acta Universitatis Lodziensis: Folia Historica (Jul 2023)

Z potrzeby serca i ku pamięci… Fundacje kościelne Jakuba Biedy Chrostkowica (ok. 1560–1630) w Małogoszczu

  • Małgorzata Karkocha

DOI
https://doi.org/10.18778/0208-6050.112.04
Journal volume & issue
no. 112
pp. 57 – 83

Abstract

Read online

W artykule przedstawiano bogatą działalność fundacyjną Jakuba Biedy Chrostkowica (zm. 1630), mansjonarza, następnie proboszcza i dziekana małogoskiego. Duchowny ten w latach 1591–1624 wybudował w Małogoszczu aż trzy murowane kościoły: farny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, filialny pw. św. Stanisława oraz szpitalny pw. Krzyża Świętego. Dwa pierwsze zachowały się w dobrym stanie i służą mieszkańcom po dziś dzień, ostatni – zniszczony przez wojska rosyjskie w czasie insurekcji kościuszkowskiej – został rozebrany na początku XIX w. Ksiądz Chrostkowic wystawił ponadto w mieście mansjonarię (dzisiejsza plebania), dom dla proboszcza szpitalnego oraz przytułek dla ubogich zw. Betanią. Ufundował stypendium dla młodzieży kształcącej się w Akademii Krakowskiej. Erygował wreszcie prebendę św. Anny i zadbał o uposażenie dla prebendarza szpitalnego. Tak liczne fundacje sakralne i dobroczynne skutecznie zapobiegały obecności w Małogoszczu postaw reformacyjnych, które zaznaczyły się wyraźnie w tej części Małopolski.

Keywords