بررسی تطبیقی رمزگذاری افعال و عبارات اشاره‌ای و ماهیت تعاملی آن‌ها در زبان فارسی با تحلیل روایات "داستان قورباغه" و "آلیس در سرزمین عجایب" و یک مجموعه ویدئوکلیپ

Abstract

ن‌گونه که ماتسوموتو و کاواچی (2017) اظهار داشته‌‌اند، اشاره در واقع یک خطِ مسیر به اضافۀ یک زمینۀ مشخص (یعنی گوینده) است و از این جهت از نظر مفهومی با مسیرحرکت متفاوت است. در واقع، عبارات اشاره‌ای مجموعه ای از رفتارهای متمایز از عبارات جهتی (به عنوان مثال، Up در انگلیسی)، خطِ مسیر (به عنوان مثال، TO)، یا خط سیر به اضافه انطباق (به عنوان مثال، INTO) را نشان می دهند و بنابراین درخور مطالعات جداگانه‌ای می‌باشند. در این مقاله بر آنیم تا افعال و عبارات اشاره‌ای را در زبان فارسی مورد بررسی قرار دهیم. به این منظور، پس از بررسی الگوی واژگانی‌شدگی در فارسی که عموماً مبتنی بر تحلیل داستان تصویری قورباغه (مه‌یر ، 1969) و ترجمۀ فارسی رمان آلیس در سرزمین عجایب (کارول ، 1865) است، بررسی خواهیم کرد که عبارات اشاره‌ای در مقایسه با زبان‌های انگلیسی، ژاپنی و تایلندی (ماتسوموتو و همکاران ، 2017) به چه صورت در زبان فارسی رمزگذاری می‌شوند وعلاوه بر نقش فضایی‌ای که توسط ماتسوموتو و همکاران (2017) در خصوص این مؤلفه‌ها گزارش شده است، ماهیتی تعاملی نیز دارند یا خیر. آن‌چنان که نتایج این تحقیق نشان می‌دهند سخنوران زبان فارسی هنگامی که حرکت صرفاً به سمت گوینده نباشد (جهت فضایی) و در حیطۀ او که توسط محدودیت‌های قابل‌رؤیت‌بودن و تعامل تعریف می‌شود نیز باشد و همچنین زمانی که حرکت با یک رفتار تعاملی مانند سلام کردن به گوینده همراه باشد از این افعال اشاره‌ای با بسامد بیشتری استفاده می‌کنند که این موضوع بازتأییدی رده‌شناختی بر نتایج آکیتا و ماتسوموتو (2017) می‌باشد.

Keywords

• رویداد حرکتی
• رده‌شناسی تالمی
• اشاره
• عبارات اشاره‌ای
• نقش تعاملی زبان