مقایسه اثربخشی درمان فراشناختی و رفتاردرمانی دیالکتیکی بر تعللورزی تحصیلی و نشانههای اضطراب امتحان در دانشآموزان

Abstract

هدف پژوهش مقایسه اثربخشی درمان فراشناختی و رفتاردرمانی دیالکتیکی بر تعلل‍ورزی تحصیلی و نشانه‍های اضطراب امتحان در دانش‍آموزان مقطع دبیرستان بود. این پژوهش نیمه ­آزمایشی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش‍آموزان دبیرستانی شهر تبریز در سال تحصیلی 98-1397 بود که تعداد 45 دانش‍آموز که مطابق با نمره برش در پرسشنامه اضطراب امتحان ساراسون، تشخیص اضطراب امتحان را دریافت کرده بودند، با استفاده از روش نمونه‍گیری خوشه‍ای چندمرحله‍ای و هدفمند انتخاب شدند و به صورت تصادفی ساده در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل (15 نفر در هر گروه) جایگزین شدند. هر سه گروه پرسشنامه‍های اضطراب امتحان (Sarason, 1975) و تعلل‍ورزی تحصیلی (Solomon & Rothblum, 1984) را به عنوان پیش‍آزمون و پس‍آزمون تکمیل کردند.‌گروه آزمایشی اول و دوم به ترتیب 8 جلسه درمان فراشناختی گروهی و 8 جلسه رفتاردرمانی دیالکتیکی گروهی دریافت کردند و گروه کنترل مداخله‍ای دریافت نکرد. داده‌ها با استفاده از تحلیل کواریانس چندمتغیره و تک‍متغیره در نرم‌افزار SPSS.17 تحلیل شدند. نتایج نشان داد که هر دو درمان فراشناختی و رفتاردرمانی دیالکتیکی بر تعلل‍ورزی تحصیلی و نشانه‍های اضطراب امتحان در دانش‍آموزان دارای اختلال اضطراب امتحان تاثیر معناداری دارند(001/0p<)، در حالی­که درمان فراشناختی نسبت به رفتاردرمانی دیالکتیکی بر بهبود تعلل‍ورزی تحصیلی و نشانه‍های اضطراب امتحان تاثیر بیشتری داشت(001/0p<).

Keywords

• درمان فراشناختی
• رفتاردرمانی دیالکتیکی
• تعلل ورزی تحصیلی
• اضطراب امتحان
• دانش آموزان