پژوهش در دین و سلامت (Jun 2024)
متغیّرهای زمینهساز سلامت معنوی مؤثر بر روابط معنوی و رفتاری زوجین از دیدگاه قرآن و روایات
Abstract
سابقه و هدف: سلامت معنوی عبارت است از برخورداری از حس پذیرش، اخلاق و حس ارتباط متقابل مثبت با یک قدرت حاکم و برتر قدسی، دیگران و خود که طی فرایندی پویا و هماهنگ حاصل میشود. دستیابی به جامعۀ سالم و موفق از طریق تأمین سلامت معنوی خانواده که بنیادیترین ساختار جامعه محسوب میشود، مقدور است. ازاینرو، مطالعۀ حاضر با هدف تعیین متغیّرهای زمینهساز سلامت معنوی در زوجین مسلمان انجام شده است. روش کار: این مطالعۀ مروری از نوع توصيفي است. برای گردآوري دادهها با کلیدواژههای سلامت معنوی، معنویت، همسران، زوجین و اسلام در پایگاههای گوگل اسكولار، نورمگز، اس.آی.دی و مگيران در بازه زماني سالهاي 1359 تا 1399 جستوجو شد. پس از بررسی 53 مستند، متغیّرهای زمینهساز سلامتی معنوی در متون اسلامی با روش تحلیل محتوای قراردادی استخراج شد. مؤلفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکردهاند. یافتهها: بر اساس نتایج، 47 کد بهدستآمده در شش زیرطبقه (مؤثر بر روابط معنوی، رفتاری، عاطفی، شناختی، جنسی و ساختار خانواده) دستهبندی شد. در این مقاله دادههای مرتبط با متغیّرهای زمینهساز سلامتی معنوی در روابط معنوی و رفتاری زوجین ارائه شد. متغیّرهای زمینهساز سلامتی معنوی در روابط معنوی زوجین شامل تلاش در اطاعت خدا، مشارکت در اعمال عبادی، هدفمندکردن زندگی و مساعدت در رشد و شکوفایی است. متغیّرهای زمینهساز سلامتی معنوی در روابط رفتاری زوجین شامل انعطافپذیری و آسانگیربودن، خوشرویی و حسن معاشرت، رفتار مسئولانه، رازداری و پوشاندن عیوب، آراستگی، کنترل خشم، گفتار نیکو، وقتگذرانی مشترک، گشادهدستی و صلۀ رحم است. نتیجهگیری: سلامت معنوی زوجین با ایجاد هدف و معنی در زندگی، انعطافپذیری، مسئولیتپذیری، مدیریت خشونت، آداب معاشرت و گشادهدستی منجر به رشد دنیوی و اخروی زوجین میشود.