تأثیر خوش‌بینی و قدردانی صفتی در تاب‌آوری دانشجویان: نقش واسطه‌ای قدردانی از خداوند

Abstract

سابقه و هدف: تاب­آوری از سازه­های مهم و مطرح در روان‌شناسی مثبت است که به رشد فرد و کسب تجربه از شرایط نامطلوب اشاره دارد. تاب­آوری توانمندی روان‌شناختی و درونی است که از انسان در مقابل ناملایمات زندگی محافظت و به حفظ بهداشت روان فرد به هنگام مواجهه با عوامل خطر کمک می­کند. هدف از انجام این پژوهش بررسی تأثیر خوش­بینی و قدردانی صفتی بر تاب­آوری با نقش واسطه­ای قدردانی از خدا در دانشجویان دانشگاه تبریز بود. روش کار: این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعۀ آماری پژوهش تمامی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز در سال تحصیلی 98-1397 بود که از میان آنان 240 نفر با روش نمونه­گیری تصادفی چندمرحله­ای از دانشکده­های ریاضی، مهندسی­ عمران و روان‌شناسی انتخاب شدند. به‌منظور جمع­آوری اطلاعات از پرسش‌نامۀ خوش­بینی شی­یر و کارور، پرسش­نامۀ قدردانی (GQ-6)، پرسش­نامۀ قدردانی از خدا نیل کروز و پرسش­نامۀ تاب­آوری کانر-دیویدسون (CD-RISC) و برای تحلیل آماری داده­ها از تحلیل مسیر استفاده شد. در این پژوهش همۀ موارد اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند. یافته‌ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که قدردانی صفتی (267/0=β) و قدردانی از خدا (308/0=β) به‌صورت مستقیم و قدردانی صفتی (147/0=β) و خوش­بینی (038/0=β) به‌صورت غیرمستقیم و از مسیر قدردانی از خدا، 24 درصد از تاب­آوری دانشجویان را پیش­بینی کرده‌اند. نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های به‌دست‌آمده، قدردانی صفتی و خوش­بینی از طریق قدردانی از خداوند، تاب­آوری دانشجویان را افزایش می­دهد.

Keywords

• تاب‌آوری؛ خوش‌بینی؛ دانشجویان؛ قدردانی صفت؛ قدردانی از خداوند