مقدمه‌‌ای بر فرا نظریه‌‌ها، نظریه‌‌ها و الگوها

Abstract

این مقاله با هدف فراهم نمودن مقدمه‌ای کلی درباره برخی مفاهیم نظری‌ِ اساسی و مورد استفاده در پژوهشهای علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی، نگارش یافته است. ابتدا، سه اصطلاح «فرا نظریه»، «نظریه» و «الگو» که در عنوان این نوشته آمده، تعریف و بررسی شده و سپس، مثالهای بیشتری از موقعیتی که پژوهشگر ممکن است الگو یا نظریه‌های گوناگون موجود در پژوهشهای اطلاع‌جویی را مورد توجه و آزمایش قرار دهد، فراهم آمده است. به دنبال آن، فرا نظریه‌ها در چشم‌انداز گسترده‌ای مورد توجه قرار گرفته و فرانظری که به صورت گسترده در کتابداری و اطلاع‌رسانی مورد استفاده قرار می‌گیرند، توصیف شده، متون پایه مورد ارجاع قرار گرفته و مثالهایی از کاربرد هر یک از این رویکردها ارائه شده است. مباحث تا آنجا که ضرورت ایجاب نموده، ساده و خلاصه شده است.