تحلیل آثار بالقوة آزادسازی تجاری بخش کشاورزی بر پیوندهای پسین و پیشین با استفاده از جدول داده- ستانده به‌هنگام‌شده سال 1390

Abstract

برقراری تجارت آزاد و حذف موانع گمرکی موجب ایجاد فضای رقابتی در سطح بین‌الملل می‌شود. بنابراین این احتمال وجود دارد که با آزادسازی تجاری، فعالیت‌هایی که در سایه‌ سیاست‌های حمایتی شدید شکل گرفته‌اند دچار مشکل شوند. بخش کشاورزی ایران در قیاس با بسیاری از کشور‌های جهان و منطقه شدیداً با استفاده از ابزار تعرفه واردات حمایت می‏شود. از این رو، تحلیل آثار حذف تعرفه‌ در راستای آزادسازی بخش کشاورزی و همچنین تحلیل آثار حادث‌شده بر پیوندهای بین بخشی ضروری می‌نماید. برای انجام این تحقیق میزان تعرفه‌ واردات بخش کشاورزی تعیین گردید. بدین منظور، ابتدا معادل‏سازی کدهای HS با کدهای ISIC صورت گرفت و از بین 5473 قلم کالا با کد 8 رقمی HS در مجموع 210 قلم کالا برای بخش کشاورزی شناسایی شد. بعد از معادل‏سازی و مشخص شدن واردات بخش کشاورزی، نرخ تعرفه‌ موزون در سال 1390 محاسبه گردید. نتایج نشان داد که نرخ تعرفه‌ موزون بخش کشاورزی معادل 14/15 درصد است. در مرحله بعد، اثرات آزادسازی کامل تجاری بخش کشاورزی در چهارچوب جدول داده- ستانده به‌هنگام شده سال 1390 شبیه‏سازی شد. نتایج نشان داد تقاضای نهایی و ارزش افزوده در اقتصاد کشور همگام با آزادسازی تجاری بخش کشاورزی افزایش می‌یابد و متعاقب آن، ارزش ستانده نیز افزایش خواهد یافت. علاوه بر این، پیوندهای پسین و پیشین سه زیر بخش زراعت و باغداری، پرورش حیوانات و جنگل‌داری کوچک‌تر خواهند شد. با این حال، بخش‌های کلیدی اقتصاد ایران، قبل و بعد از آزادسازی تجاری بخش کشاورزی، دچار تغییر نخواهند شد. با توجه به نتایج پیشنهاد می‌شود آزادسازی از بخش‌هایی شروع شود که کمترین تغییرات را در پیوندهای پسین و پیشین از خود نشان می‌دهند.

Keywords

• موانع تعرفه‌ای
• آزادسازی تجاری
• پیوندهای پسین و پیشین
• جدول داده- ستانده