مطالعات قرآن و حدیث (Mar 2021)
روش‌های نقد لفظی متن حدیث در جواهر الکلام
Abstract
روایات، سنت معصومان علیهم السلام را که بیان‌گر کلام خداوند است برای ما گزارش می‌کند اما احادیث در گذر زمان دچار آسیب‌های متعددی شده، از این‌رو ضروری است با استفاده از آگاهی‌های حدیث‌پژوهان خبره، روش‌های نقد لفظی متن احادیث شناسایی گردد. از آن‌رو که کتاب جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام می‌تواند در این راستا راهگشای باشد. نوشتار پیش‌روی با روش توصیفی-تحلیلی درصدد است روش‌های نقد لفظی متن احادیث را از منظر صاحب جواهر مورد بررسی قرار دهد یافته‌ها نشان می‌دهد: روش‌های نقد لفظی متن حدیث که صاحب جواهر از آنان بهره برده است به دو گونه پرکاربرد و کم‌کاربرد تقسیم می‌شود. موارد پرکاربرد عبارتنداز: اضطراب در روایت، تصحیف در حدیث، زیاده و نقیصه در روایت و ادراج در حدیث. صاحب‌جواهر در موارد پرکابرد، به عوامل، قراین شناسایی، پیامدها و راه‌حل‌ها اشاره می‌کند. روش‌های کم‌کاربرد عبارتنداز: رکاکت لفظی، وضع در حدیث، وقوع نقل به معنا، قلب در روایت، عدم یکپارچگی در متن حدیث، وقوع تقطیع نامناسب، عدم شیوع تعبیر، مخالفت با شأن معصوم علیه السلام.
Keywords
