فصلنامه فرهنگی- تربیتی زنان و خانواده (Dec 2022)
به‌گزینی نهاد متولی نظام حکمرانی خانواده در جمهوری اسلامی ایران
Abstract
یکی از مباحث مهم در حوزه خانواده که در سال‌های اخیر در کشور مطرح بوده، تعیین ساختاری برای حمایت از خانواده و کمک به تحکیم بنیان خانواده در کشور است اما هنوز پاسخ مناسب و قانع‌کننده‌ای برای آن ارائه نشده است. این پژوهش به دنبال اصلاح نظام حکمرانی خانواده از طریق تعیین و یا ایجاد ساختاری است که به‌عنوان متولی فرایند فعالیت نماید. پژوهش حاضر کاربردی است و به روش آمیخته (کیفی-کمی) انجام شده است. در بخش کیفی، ضمن آسیب‌شناسی نظام حکمرانی خانواده با روش مدل سیستم مانا (VSM)، مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته عمیق با 25 نفر از خبرگان که به‌صورت نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شده بودند، به‌منظور شناسایی ساختارهای پیشنهادی نهاد متولی نظام خانواده صورت گرفت و با استفاده از روش تحلیل محتوا، ساختارهای پیشنهادی شناسایی شد. در بخش کمّی، ساختارهای پیشنهادی شناسایی شده در قالب یک پرسشنامه و با هدف اولویت‌بندی آن‌ها به خبرگان عرضه شد و پس از آن با روش تاپسیس (TOPSIS) اولویت‌بندی انجام شد. نتایج نشان‌دهنده این است که از بین 9 ساختار پیشنهادی در اولویت اول، سازمان راهبری خانواده ذیل مجمع تشخیص مصلحت نظام یا شورای عالی انقلاب فرهنگی است که فراقوه‌ای بوده و ثبات رویکرد بیشتری در آن نمایان است و در اولویت بعدی سازمان ملی خانواده (معاونت ریاست جمهوری) است که ضمانت اجرایی در آن مشهودتر و قابل تحقق‌تر است.
