ارزیابی پتانسیل روانگرایی خاک در اثر وقوع زلزله با استفاده از روش VS (مطالعه موردی: شهر اردبیل)

Abstract

کشور ایران در یکی از مناطق مهم لرزه خیز دنیا واقع شده و تاکنون شاهد وقوع زمین لرزه‌های شدیدی بوده است. وقوع زمین لرزه با خطراتی برای زندگی بشر همراه است که از جمله خطرهای ناشی از آن، خطرهای ژئوتکنیکی است. یکی از خطرهای ژئوتکنیکی مهم، پدیده روانگرایی می‌باشد. روانگرایی خاک، دلیل بسیاری از خرابی‌های ناشی از زلزله است. بروز پدیده روانگرایی در حین زلزله می‌تواند خسارات زیادی به شریان‌های حیاتی، کج شدن و فرو رفتن سازه‌های روزمینی و بالا آمدن سازه‌های سبک مدفون در خاک (مثل لوله‌ها) و پر شدن چاه‌های آب گردد. منطقه مورد مطالعه (شهراردبیل) بر روی یک دشت رسوبی با مواد سست آبرفتی استقرار یافته و در طول تاریخ، شاهد وقوع زلزله‌های متعددی بوده است؛ از این رو می‌تواند مستعد وقوع روانگرایی باشد. در این تحقیق، روش اندازه گیری سرعت موج برشی (VS) جهت ارزیابی پتانسیل روانگرایی خاک‌های شهر اردبیل مورد استفاده قرارگرفته است. نتایج به دست آمده از این مطالعات برای شرایط سیمانی، نشان می‌دهد بخش‌هایی از منطقه (1 و 2) شهرداری، با خطر زیاد روانگرایی مواجهه‌اند و در شرایط بدون سمنتاسیون، بخش‌هایی از مناطق 1 و 4، با خطر خیلی زیاد به جهت احتمال وقوع روانگرایی همراه هستند.

Keywords

• اردبیل
• روانگرایی خاک
• زمین لرزه
• سرعت موج برشی (vs)