جغرافیا و مخاطرات محیطی (May 2020)
ارائه مدل پیشبینی ریسک خشکسالی هواشناسی و هیدرولوژیک با روشهای آماری تحت تأثیر تغییرات اقلیمی (مطالعه موردی: زیرحوضه آبریز افین)
Abstract
خشکسالی یکی از پدیدههای طبیعی در اقلیمهای مختلف با ویژگی تکرار شونده است که به علت داشتن ویژگیهایی نظیر شروع، خاتمه، شدت و فراوانی، دارای پیچیدگیهایی در مقایسه با سایر مخاطرات طبیعی است و گستره وسیعی از ابعاد محیط طبیعی و جوامع انسانی را تحت تأثیر خود قرار میدهد؛ ازجمله بخشهای اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی. در این پژوهش سعی شده تا مدلی برای پیشبینی ریسک خشکسالی، ارائه و اقدامات لازم بهمنظور کاهش اثرات ناشی از آن انجام شود. بدین منظور از شاخصهای خشکسالی هواشناسی SPEI و eRDI و شاخص خشکسالی هیدرولوژیک (SRI) استفاده شد. بهمنظور بررسی تأثیر تغییر اقلیم بر این پدیده، دو سناریوی انتشار خوشبینانه و بدبینانه مورد بررسی قرار گرفت. دوره پایه این مطالعه 2015-1983 و دوره پیشبینی ریسک خشکسالی سالهای 2100-2020 است. دو روش مدلسازی BQR و loess Nonparametric Regression برای مدلسازی ریسک خشکسالی استفاده شد. نتایج بدستآمده از این مطالعه حاکی از کاهش نسبی در وقوع دفعات خشکسالی در 27 ساله آینده نزدیک در زیر حوضه آبریز افین است. همچنین مقایسه روشهای مختلف نشان از مناسب بودن مدل رگرسیون ناپارامتری برای پیشبینی ریسک خشکسالی آینده را داشت.
Keywords