اثر بخشی برنامه مداخله ماتریکس و مداخله کاهش آسیب بر تمایل به خودکشی در دختران دانش آموز آسیب دیده از رابطه با جنس مخالف

Abstract

مقدمه و اهداف امروزه رابطه با جنس مخالف در سنین نوجوانی اغلب ممکن است به برخی آسیب­های آشکار و نهان، به خصوص برای نوجوانان دختر منجر شود. بر همین اساس، پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی برنامه مداخله ماتریکس و مداخله کاهش آسیب بر تمایل به خودکشی در دختران دانش­آموز آسیب­دیده از رابطه با جنس مخالف اجرا شد. مواد و روش ­ها روش پژوهش از نوع نیمه­آزمایشی و طرح پژوهش، سه­گروهی دو مرحله­ای (پیش­آزمون و پس­آزمون) بود. از میان 60 دختر آسیب­دیده از رابطه با جنس مخالف در شاهین­شهر اصفهان در پائیز 1397، 36 نفر به صورت هدفمند مبتنی بر ملاک­های ورود و خروج انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش (12 نفر برای هر گروه) و گروه گواه (12 نفر) گمارده شدند. مقیاس چندنگرشی تمایل به خودکشی نوجوانان در مراحل پیش­آزمون و پس­آزمون برای سنجش متغیر وابسته استفاده شد. برنامه مداخله ماتریکس و مداخله کاهش آسیب هر یک به مدت 10 جلسه، تحت درمان قرار گرفته و گروه گواه هیچ­گونه درمانی دریافت ننمودند. داده­ها از طریق تحلیل کوواریانس چند­متغیری (مانکوا) و آزمون تعقیبی بونفرونی تحلیل گردید. یافته­ ها نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد که در مرحله پس­آزمون پس از کنترل پیش­آزمون در متغیر جاذبه زندگی، گروه مداخله ماتریکس نسبت به گروه آموزش کاهش آسیب و گروه کنترل (01/0>P) در متغیر عدم پذیرش زندگی گروه مداخله ماتریکس و گروه آموزش کاهش آسیب نسبت به گروه کنترل و در متغیر جاذبه مرگ فقط گروه مداخله ماتریکس نسبت به گروه کنترل دارای تفاوت معنادار بود (01/0>P). نتیجه­ گیری بر اساس یافته­ های پژوهش حاضر، برنامه مداخله ماتریکس را می­توان برای کاهش تمایل به خودکشی دختران آسیب­دیده از رابطه با جنس استفاده کرد.

Keywords

• آموزش کاهش آسیب
• تمایل به خودکشی
• رابطه با جنس مخالف
• دختران دانش­آموز
• مداخله ماتریکس