Sdü Vizyoner Dergisi (Sep 2020)
ÇEVRESEL KUZNETS HİPOTEZİNE KÜRESELLEŞME EKSENLİ YAKLAŞIM: TÜRKİ CUMHURİYETLER ÖRNEĞİ
Abstract
Makroekonomi politikalarının odağındaki büyüme eksenli uygulamaların ortaya çıkardığı sorunlara yönelik ilgi son dönemlerde giderek artmıştır. Bu ilginin gerek ekonomik gerekse de siyasal, sosyal ve kültürel unsurlardan hareketle artmasının geri planında yatan dinamiklerin ortaya konulması küreselleşme olgusundan bağımsız bir biçimde ele alınmayı imkânsız hâle getirmektedir. Dolayısıyla, 20. yüzyılın sonlarından itibaren toplumun tüm katmanlarına yayılım gösteren küreselleşme ile birlikte çevresel dengenin değişimine vurgu yapan literatürün öne çıkmaya başladığı görülmektedir. Bu doğrultuda mevcut çalışmada, 1991-2014 dönemine ait verilerle panel ARDL yöntemiyle Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan’dan oluşan Türki Cumhuriyetlerde Çevresel Kuznets hipotezi ekonomik, politik ve sosyal küreselleşme göstergeleri dikkate alınarak test edilmiştir. Elde edilen sonuçlar, ekonomik büyümenin karbon emisyonu üzerindeki negatif yönlü etkisinin yaklaşık olarak kişi başı 2,830$ gelir düzeyinde ortaya çıktığını, sonrasında ise N tipi bir ilişkinin söz konusu olduğunu göstermektedir. Ayrıca analiz bulguları, politik ve sosyal küreselleşmenin karbon emisyonunu azalttığını, ekonomik küreselleşme ve enerji kullanımını ise arttırdığını ortaya koymaktadır.
Keywords