مجله علوم تربیتی (Feb 2006)

بررسی‌ روابط‌ ساده‌ و چندگانه‌ ساخت‌ و سازگرایی‌ در کلاس‌ و شیوه‌ اجرای‌ برنامه‌ درسی‌ (رویکردهای‌ تدریس‌ و ارزیابی‌) با رویکردهای‌ یادگیری‌ دانشجویان‌ در دوره‌های‌ کارشناسی‌

  • عبدا... پارسا,
  • پرویز ساکتی

DOI
https://doi.org/10.22055/edus.2006.16002
Journal volume & issue
Vol. 12, no. 4
pp. 147 – 184

Abstract

Read online

هدف‌ این‌ پژوهش‌ بررسی‌ رابطه‌ شیوه‌ اجرای‌ برنامه‌ درسی‌ (رویکردهای‌ تدریس‌ و ارزیابی‌ اساتید) و رویکردهای‌ ساخت‌ و سازگرایانه‌ در کلاس‌ درس‌ با رویکردهای‌ یادگیری‌ دانشجویان‌ بود. با روش‌ نمونه‌گیری‌ تصادفی‌ خوشه‌ای‌ 670 دانشجوی‌ کارشناسی‌ رشته‌های‌ مختلف‌ دانشگاه‌ شیراز انتخاب‌ شدند و با تکمیل‌ پرسشنامه‌های‌ فراگرد مطالعه‌ (SPQ)، پرسشنامه‌ محیط‌ یادگیری‌ ساخت‌ و سازگرا (CLES)، پرسشنامه‌ تجربه‌ دانشجویان‌ از دانشکده‌ (CSEQ) و پرسشنامه‌های‌ رویکرد تدریس‌ و ارزیابی‌ اساتید اطلاعات‌ مورد نیاز گردآوری‌ شده‌ و مورد تحلیل‌ و بررسی‌ قرار گرفتند. بر اساس‌ یافته‌های‌ پژوهش‌، اکثر دانشجویان‌ رویکرد یادگیری‌ خود را عملی‌ توصیف‌ می‌کنند ولی‌ اساتید خود را بیشتر دارای‌ رویکرد تدریس‌ مدار و رویکرد ارزیابی‌ بازتولید دانش‌ می‌دانند. ساخت‌ و ساز گرایی‌ در کلاس‌ درس‌ با رویکرد تدریس‌ یادگیری‌ مدار و اتخاذ رویکردهای‌ یادگیری‌ عمقی‌ و حصولی‌ از سوی‌ دانشجو همبستگی‌ مثبت‌ معنی‌دار دارد. از بین‌ رویکردهای‌ تدریس‌، تنها رویکرد تدریس‌ تلفیقی‌ است‌ که‌ همزمان‌ با رویکردهای‌ یادگیری‌ عمقی‌ و دستاوردی‌ و همچنین‌ با ساخت‌ و سازگرایی‌ در کلاس‌ درس‌ همبستگی‌ مثبت‌ و معنادار دارد. بین‌ رویکرد تدریس‌ یادگیری‌ مدار و رویکرد ارزیابی‌ سازماندهی‌ و کاربرد دانش‌ رابطه‌ مثبت‌ و معنی‌دار وجود دارد. اما رویکرد ارزیابی‌ بازتولید دانش‌ با رویکرد تدریس‌ یادگیری‌ مدار همبستگی‌ منفی‌ معنی‌دار دارد. تأکید دانشکده‌ بر هر دو دسته‌ کیفیات‌ شناختی‌ و کیفیات‌ حرفه‌ای‌ و کاربردی‌ با رویکرد ارزیابی‌ سازماندهی‌ و کاربرد دانش‌ دارای‌ رابطه‌ مثبت‌ و معنی‌دار است‌. امابین‌ هیچکدام‌ از رویکردهای‌ یادگیری‌ با کیفیات‌ مورد تأکید دانشکده‌ رابطه‌ معنی‌دار یافت‌ نشد. از مجموع‌ یافته‌ها می‌توان‌ اهمیت‌ آموزش‌ تعاملی‌ و مشارکت‌ جویانه‌ (دانشجومدار) از نظر دانشجویان‌ را استنباط‌ نمود و بر این‌ نکته‌ تأکید کرد که‌ به‌ منظور تحقق‌ رسالت‌ آموزشی‌ و پژوهشی‌ دانشگاه‌ (خلق‌ و نشر دانش‌) باید نگرش‌ اساتید به‌ تدریس‌ و ارزیابی‌ در آموزش‌ عالی‌ بهبود یابد. توجه‌ بیشتر اساتید به‌ فعالیتهای‌ مشارکت‌ جویانه‌ و بحث‌ و تبادل‌ نظر در کلاس‌ درس‌ و کاربردی‌ کردن‌ آموخته‌های‌ دانشجویان‌، تمایل‌ دانشجویان‌ را به‌ پذیرش‌ رویکرد عمقی‌ یادگیری‌ بیشتر می‌کند.

Keywords