Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (Jun 2004)
MATÜRİDİ’YE GÖRE HİDAYETE ENGEL OLAN BEŞERÎ ZAAFLAR VE TEZAHÜRLERİ
Abstract
Kelâm ilminin ana konularından olan hidayet, Allah ve kulun iradesi sonucu oluşmaktadır. Hidayetin gerçekleşmesi, kelâm ekolleri arasında tartışma konusu olmakla birlikte, bu oluşumda bazı psikolojik faktörlerin etkisi genel bir kabuldür. Kur'an’da bu etkenler belirtilirken, hidayete engel olan sapmalar da, önemle vurgulanmıştır. Ehl-i Sünnet imamlarından Mâtüridî, bu manileri kelâm verileri çerçevesinde özenle yorumlamıştır. Daha çok beşerî bağlamda değerlendirilen hidayet engelleri, imanın mahalli olan kalbin fonksiyonlarına müdahale etmektedir. Kur'an ifadeleri ve Mâtüridî’nin yorumları çerçevesinde ele alınan, hidayete mâni olan beşerî-aklî sapmaların direkt kalbe yansıması, bir anlamda inanç konularındaki akılkalp ilişkisine göndermede bulunmaktadır.
