بررسی تلفیق روش‌های مختلف کاربرد علف‌کش‌ کلودینافوپ پروپارژیل و تراکم گندم (Triticum aestivum L.)در کنترل یولاف وحشی (Avena ludoviciana)

Abstract

سابقه و هدف: با توجه به مشکلات زیست محیطی ناشی از مصرف علف کش‌ها می توان با مدیریت تلفیقی ضمن حفظ کارایی علف کش ها، میزان مصرف آنها را کاهش داد. کشاورزان همواره با آلودگی علف‌های‌هرز در مزارع خود مواجه‌اند و تعداد کارگران وجین‌کار، دفعات شخم و میزان مصرف علف‌کش، برای کنترل علف‌های‌هرز نشان از اهمیت آنها دارد (او، 1986). با‌این‌که معرفی علف‌کش‌ها پیشرفتی مهم در زمینه کشاورزی محسوب می شود (پیک و همکاران، 1991) اما آسیب به محصول زراعی، نگرانی-های مربوط به انتقال علف‌کش به مناطق غیر‌هدف، شدت گرفتن مقاومت علف‌های هرز به علف‌کش‌ها، افزایش نگرانی‌های زیست-محیطی و سلامت انسان، از جمله موضوعات مؤثر در بازنگری مدیریت شیمیایی علف‌های‌هرز می‌باشد (بلک شا، 2006). مدیریت بلند مدت و موفق علف‌های‌هرز نیازمند تغییر روش کنترل ساده علف‌های هرز به سامانه‌ای است که تولید مثل علف‌هرز را محدود نموده، جوانه‌زنی آن را کاهش و توان رقابت آن را با محصول زراعی به حداقل رساند. هدف از اجرای این آزمایش، بررسی امکان کاهش مقدار مصرف علف‌کش کلودینافوپ در تلفیق با تراکم‌های مختلف گندم جهت کنترل یولاف وحشی در مزارع گندم می‌باشد. مواد و روش‌ها: آزمایش مزرعه ای در سال 1387 در روستای حسین آباد ملک واقع در 25 کیلومتری شرق شهرستان گرگان انجام شد. عملیات تهیه زمین شامل شخم و دو دیسک عمود بر هم و کرت‌بندی بودند. کرت‌های آزمایشی به ابعاد 2 در 5 متر در نظر گرفته شدند. این آزمایش، به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی انجام شد که تیمارها شامل تراکم‌های گندم (توصیه شده و 150 درصد تراکم توصیه) و دز علف کش کلودینافوپ (عدم مصرف، 60، 80 و 100 درصد دز توصیه شده) و نحوه کاربرد علف‌کش (یکباره و خرد شده) بودند. وزن تر و خشک علف‌های‌هرز به تفکیک گونه یک ماه پس از سم‌پاشی اندازه‌گیری شدند. عملکرد گندم با حذف اثر حاشیه ای از مساحت سه متر مربع محاسبه گردید. یافته‌ها: نتایج آزمایش نشان داد که درصد کنترل علف هرز یولاف وحشی (Avena ludoviciana) در کاربرد خرد شده علف کش کلودینافوپ بیشتر از کاربرد یکباره آن بود. افزایش تراکم گندم به 150 درصد تراکم توصیه شده باعث افزایش کارایی کنترل در کاربرد یکباره علف کش کلودینافوپ شد، در حالی‌که کاربرد خرد شده، بدون افزایش تراکم گندم، همواره کارایی بیشتری نسبت به کاربرد یکباره نشان داد. عملکرد گندم نیز همواره در کاربرد خرد شده علف کش بیشتر از کاربرد یکباره آن بود. تفاوت معنی داری بین عملکرد گندم در کاربرد خرد شده 80 و 100 درصد دز توصیه شده کلودینافوپ در هر دو تراکم توصیه شده و 150 درصد تراکم توصیه شده وجود نداشت. می توان نتیجه گرفت که عملکرد مطلوب در هر دو تراکم گندم در کاربرد خرد شده 80 درصد دز توصیه شده کلودینافوپ بدست آمد. همینطور با افزایش کارایی علف‌کش کلودینافوپ، عملکرد گندم افزایش یافت و این افزایش عملکرد در هر دو کاربرد خرد شده و یکباره از رابطه مستقیم برخوردار بود. نتیجه‌گیری: رهیافت کاربرد خرد شده علف کش باعث افزایش کارایی کنترل علف هرز و کاهش میزان مصرف علف کش کلودینافوپ به میزان 20 درصد شد.

Keywords

• کاربرد یکباره
• کاربرد خرد شده
• کارایی علف‌کش
• مدیریت تلفیقی