Bulletin of the Mineral Research and Exploration (Dec 2017)

DOĞU PONTİDLERDE OLUR (ERZURUM) BÖLGESİNDE EOSEN MAGMATİZMASINA BAĞLI ALTERASYON ZONLARI VE ÖNEMİ

  • Güzide ÖNAL,
  • Mustafa AKYILDIZ,
  • İsmet Cengiz,
  • Mehmet ASLAN,
  • Serkan ÖZKÜMÜŞ

DOI
https://doi.org/10.19111/bulletinofmre.365251
Journal volume & issue
no. 155
pp. 223 – 253

Abstract

Read online

Alpin Orojenez Kuşağı, Doğu Avrupa’dan başlayıp, Türkiye ve Kafkaslar’dan geçerek, İran ve Afganistan’a kadar uzanan ve üzerinde birçok porfi ri Cu-Mo-Au yatağı bulunduran bir kuşaktır. Çalışma alanının yer aldığı Doğu Pontidler, bu kuşak içerisinde yer almaktadır. Bu çalışmada Olur (Erzurum) bölgesinde Yeşilbağlar, Kaban ve Köprübaşı alterasyon zonları ele alınarak, arazi ve laboratuvar çalışmaları ile alterasyon zonunun kökenine dair bir yaklaşımda bulunulması amaçlanmaktadır. Çalışma alanındaki alterasyon, Erken Eosen yaşlı Coşkunlar volkanik ve subvolkanik kayalarının dokanak halinde bulunduğu Erken-Orta Jura yaşlı Oltuçayı volkanikleri ve Kaban volkaniklerini etkilemektedir. Alterasyon zonlarında gözlenen mineralizsyon, Erken Eosen yaşlı altere Coşkunlar Dasiti içinde saçınımlı, ağsal, damar/damarcık ve çatlak dolgusu olarak görülmektedir. Alterasyon zonundaki parajenez pirit, kalkopirit, sfalerit, galen ve pirotin, kuvars, kalsit ve baritten oluşmaktadır. FT-IR ve XRD analizleri sonucunda alterasyon zonunda kil, sülfat, sülfür, karbonat, silikat ve oksit mineralleri saptanmıştır. Arazi, petrografi , FT-IR ve XRD analizleri sonucunda elde edilen veriler; Yeşilbağlar, Kaban ve Köprübaşı bölgelerinde belirlenen alterasyonlar (ileri arjilik-arjilik, propilitik ve serisitik alterasyon) Alpin Orojenik Kuşak içerisinde yer alan porfi ri sistemde oluşan alterasyon zonlarının üst kesimlerine ve mineralizasyonlara benzerlik gösterdiğini desteklemektedir. Doğu Pontidler’de Erken Jura döneminden beri süregelen yitime bağlı olarak İzmir-Ankara-Erzincan okyanusu kapanmaya başlamış olup Toros platformu ile Avrasya aktif kıta kenarının çarpışması Erken Eosen döneminde gerçekleşmiştir. Çalışma alanından elde edilen veriler, gömülü porfi ri sitemlerin üst bölümlerine ait alterasyon zonunu işaret etmekte ve cevherli zonun daha derinde konumlanmış olabileceğini göstermektedir.

Keywords