Gelir Gruplarına Göre Ülke Endeksleriyle Covid19 Göstergeleri Arasında İlişkinin Panel Veri Analiz Yöntemi İle İncelenmesi

Abstract

Çin’in Wuhan şehrinde 2019 yılının son aylarında ortaya çıkan ve küresel bir sağlık tehdidine dönüşen Covid-19 salgını, bireylerin yaşam tarzlarından ülkelerin ekonomik durumlarına kadar birçok alanda etkili olmuştur. Bu alanlardan birisi de borsalardır. Covid-19’un yarattığı belirsizlikle birlikte ülke borsaları özellikle Covid-19’un Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi olarak ilan edilmesiyle rekor düşüşler yaşamıştır. Bu araştırmada ise Covid-19 salgınının görüldüğü tarihten günümüze kadar ülke endeks değerlerini etkileme düzeyi tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu araştırmada her bir gelir grubuna özgü ekonometrik modeller üretebilmek için panel veri analiz yöntemi uygulanmıştır. Ülkeler Dünya Bankası gelir sınıflaması dikkate alınarak üç farklı grupta ele alınmış ve her bir ülke grubu için ekonometrik modellemeler geliştirilmiştir. Araştırma sonucunda düşük ve orta gelir grubunda yer alan ülkelerin endeks değeri ile aşılanmış kişi sayısı değişkeni arasında bir ilişki bulunmadığı görülmüştür. Yüksek gelirli ülkelerde ise aşılanmış nüfus sayısı ile ülkelere ait endeks değerleri arasında pozitif bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Bu araştırmayı diğer araştırmalardan ayıran temel fark, bu araştırmada bütün ülkelerin gelir durumlarına göre sınıflandırılarak her bir gelir grubuna özgü ekonometrik modellemelerin üretilmesidir. Söz konusu değişkenler makro düzeyde ele alınmış olup Covid-19 salgınının gelir gruplarına göre ülke endeks değerlerini nasıl etkilediği tespit edilmiştir.

Keywords

• covid-19
• endeks
• panel veri
• covid-19
• index
• panel data