پژوهشنامه علم سنجی (Mar 2024)
اشتراک دانش در رسانه های اجتماعی: مطالعه کتاب سنجی و دگرسنجی بروندادهای پژوهشی
Abstract
هدف: با توجه به اهمیت روزافزون شبکههای اجتماعی در تسهیل اشتراک دانش، پژوهش حاضر به مطالعة بروندادهای پژوهشی حوزة اشتراک دانش در رسانههای اجتماعی با رویکرد کتابسنجی و دگرسنجی میپردازد تا روندهای موضوعی و الگوهای رفتاری اشتراک دانش در میان پژوهشگران این حوزه را بررسی نماید.روششناسی: این پژوهش، از نظر هدف، کاربردی و از نظر رویکرد، نوعی مطالعة توصیفی است که با بهکارگیری شاخصهای کتابسنجی و دگرسنجی انجام پذیرفته است. جامعه پژوهش تشکیل شده استاز تعداد 1498 برونداد پژوهشی حوزة اشتراک دانش در رسانههای اجتماعی در سالهای 1999 تا 2021م. که در پایگاه استنادی اسکوپوس نمایه شدهاند. جهت تجزیه و تحلیل دادهها از روش آمار توصیفی شامل: جدولهای فراوانی و آمار استنباطی شامل آزمون همبستگی اسپیرمن استفاده شد.یافتهها: نتایج مربوط به ترسیم شبکه همرخدادی واژگان نشان داد؛ کلیدواژههای اشتراک دانش، رسانههای اجتماعی، شبکههای اجتماعی، تحلیل شبکههای اجتماعی، مدیریت دانش، سرمایه اجتماعی و نرمافزارهای اجتماعی از بیشترین فراوانی در مقالههای مورد بررسی برخوردار بودهاند. همچنین نتایج مربوط به مطالعة بروندادهای پژوهشی حوزة اشتراک دانش در رسانههای اجتماعی با رویکرد دگرسنجی نشان دهندة پوشش آلتمتریک معادل 20 درصد این مقالات بود. بیشترین میزان انتشار بروندادهای پژوهشی در محیط وب اجتماعی مربوط به توییتر، سایتهای خبری، فیسبوک، بلاگها و اسناد سیاستگذاری بودهاست. همچنین نتایج پژوهش نشان دهنده وجود رابطه آماری معنادار و مثبت میان تعداد استنادهای دریافتی مقالات در اسکوپوس و میزان توجه به آنها در تمامی رسانههای اجتماعی مورد بررسی بود.نتیجهگیری: نتایج پژوهش بر اهمیت و نقش روز افزون رسانههای اجتماعی در به اشتراکگذاری دانش میان پژوهشگران تأکید داشت. این پژوهش تحلیل جامعی از ویژگیهای کتابسنجی و دگرسنجی بروندادهای پژوهشی در زمینة اشتراک دانش در رسانههای اجتماعی ارائه میدهند. نتایج این پژوهش میتواند در مطالعات آینده، سیاستگذاریها و تلاشهای عملی مرتبط با اشتراک دانش در رسانههای اجتماعی مفید باشد.
Keywords