اثر کانون توجه درونی و بیرونی بر نوسان در تکالیف قامتی و فراقامتی در سالمندان

Abstract

مطالعات قبلی نشان داده‌اند که کنترل قامتی می‌تواند با هدایت توجه اجراکننده به آثار حرکات خود (تمرکز خارجی) به‌جای حرکات بدن که ایجادکنندة این آثار هستند (تمرکز داخلی)، بهبود یابد. هدف از انجام این پژوهش، ارزیابی تأثیر تمرین تعادلی و تمرکز توجه اتخاذشده در تکالیف قامتی و فراقامتی بر کنترل قامتی بود. تعداد 20 مرد مسن (77/5 ± 27/59 سال) به‌صورت تصادفی انتخاب شدند و در یک طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون یک‌گروهی شرکت کردند. پروتکل تمرین تعادلی شامل 16 جلسة 30 دقیقه‌ای انجام آزمون رومبرگ تعدیل‌شده بود. مؤلفه‌های مرکز فشار، جابه‌جایی مرکزی- پیرامونی و قدامی- خلفی تعادل شرکت‌کنندگان، در دو تکلیف قامتی و فراقامتی در دو شرایط تمرکز توجه درونی و بیرونیدر مراحل پیش‌آزمون و پس‌آزمون با استفاده از سیستم پایداری بایودکس (BSS) سنجیده شدند. تکلیف قامتی شامل ایستادن روی دستگاه بایودکس در حالت عادی و تکلیف فراقامتی شامل نگهداری ظرفی پر از آب و ایستادن روی دستگاه بایودکس بود. توجه نیز با متمرکزکردن توجه شرکت‌کنندگان به نقطه‌ای خارج از بدن و توجه به کاهش نوسان‌های بدن درحین انجام تکالیف، دست‌کاری شد. در بخش آمار استنباطی از آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌های تکراری و آزمون پیگردی بونفرونی برای بررسی جایگاه تفاوت‌ها در سطح معناداری 0.05> P، ازطریق نرم‌افزار اس.پی.اس.اس. نسخة 22 استفاده شد. نتایج پژوهش حاضر، تأثیر مثبت تمرین تعادلی بر تمامی مؤلفه‌های کنترل قامتی را نشان داد. همچنین، نتایج نشان داد که تمرکز توجه بیرونی نسبت به تمرکز توجه درونی به کاهش نوسان‌های قامتی در هر سه مؤلفة کنترل قامت منجر می‌شود. این مطالعه نشان داد که به‌کارگیری فرایندهای کنترل خودکار می‌تواند به‌سادگی با هدایت توجه اجراکنندگان به دور از حرکات بدن خود تسهیلشود.

Keywords

• تمرکز توجه
• قامت
• تکلیف فراقامتی
• کنترل خودکار