مطالعات اسلام و روانشناسی (Mar 2018)
ساخت و ارزیابی روانسنجی مقیاس دینداری نوجوانان دبیرستانی ایران
Abstract
بر اساس مطالعات انجامشده بسیاری از کششهای مذهبی و تحولات دینی در دوران نوجوانی شکل میگیرد. هدف از پژوهش حاضر ساخت ابزاری روا و معتبر بهمنظور سنجش دینداری نوجوانان بود. روش پژوهش در این مطالعه از نوع توصیفی بود. پژوهش حاضر شامل دو فاز ساخت و استانداردسازی بود. بدین منظور در فاز ساخت 90 گویه به عنوان مخزن آیتم تهیه شد که در انتهای این فاز مقیاس مقدماتی با 42 گویه تهیه شد. در فاز استانداردسازی نسخه نهایی بر اساس دادههای 849 دانشآموز دبیرستانی 6 منطقۀ شهر تهران -که با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی خوشهای انتخاب شدند- با 36 گویه فراهم شد. نتایج حاصل از تحلیل عاملی اکتشافی گروه مدرجسازی بیانگر وجود سه عامل باور دینی، عواطف دینی و رفتار دینی بود. همچنین نتایج تحلیل عاملی تأییدی گروه روایییابی نیز حاکی از برازش مناسبتر ساختاری با سه عامل نظری است. بررسی اعتبار آیتمها، زیرمقیاسها و کل مقیاس مدل نهایی نشان داد دامنۀ ضرایب همگونی درونی زیرمقیاسها بین 92/0 تا 88/0 است. ضرایب همبستگی نمرۀ آیتمها با نمرۀ کل زیرمقیاس مربوطه 46/0 تا 76/0 است. بحث در نتایج نیز مشخص کرد مقیاس دینداری نوجوانان از ویژگیهای روانسنجی مناسب برخوردار است و میتوان از آن بهعنوان ابزاری مناسب در مجموعههای پژوهشی با نوجوانان مسلمان استفاده کرد.
Keywords