مقایسة واژه‌های آموزشی مجموعه‌های شیراز و پرفا با تمرکز بر بسامد واژگانی: پژوهشی پیکره‌بنیاد

Abstract

امروزه تلاش‌های پرثمری را در حوزة آموزش زبان فارسی شاهدیم؛ باوجوداین، به‌علت فقدان مطالعات وافی و کافی و نیز پژوهش‎های ‌بنیادین در این زمینه، هنوز کاستی‌هایی به چشم‌ می‌خورد. واژه‌گزینی و آموزش علمی واژه یکی از همین حوزه‌هاست که با ابهاماتی، چون اصول گزینش واژه‌های آموزشی زبان فارسی، سطح‌بندی واژه‌ها و نحوة آموزش آنها مواجه است. در آموزش واژه‎‎های زبان دوم/ خارجی، بسامد واژگانی و کاربردی‌بودن واژه‌ها دو اصل مهم تلقی می‌شوند. پژوهش حاضر با هدف بررسی واژه‌گزینی دو مجموعة آموزشی شیراز و پرفا و مقایسة بسامد واژه‌های آموزشی آنها انجام گرفته‌ و از‌این‌رو، بسامد واژگانی این دو مجموعه با یکدیگر مقایسه شده است. واژه‌های هر مجموعه به روش کتابخانه‌ای از واژه‌نامة انتهای کتاب‌ها جمع‌آوری شده ‌است. سپس، میزان بسامد واژه‌های این دو مجموعه با فهرست واژه‌های چند پژوهش دیگر ‌مقایسه شد. تحلیل داده‌ها در این پژوهش با استفاده از نرم‌افزار مایکروسافت اکسل و روش‌های جدول‌محوری و فرمول‌نویسی انجام شده ‌است. نتایج پژوهش نشان می‎دهند که در مجموع، 864 واژه، یعنی بیش از 30 درصد از واژه‌های این دو مجموعه مشترک هستند. همچنین، 15/47 درصد از واژه‌های مجموعة شیراز و 75/38 درصد از واژه‌های مجموعۀ پرفا حداقل در یک فهرست آمده‌اند. در نهایت، می‌توان چنین برداشت کرد که مجموعة شیراز با اشتراک حدود 50 درصد از واژگان آموزشی خود با حداقل یکی از فهرست‌های بسامدی انتخابی، وضعیت بهتری از جهت بسامد واژگانی نسبت به مجموعة پرفا دارد.

Keywords

• آموزش زبان فارسی
• گزینش محتوای آموزشی
• آموزش واژه
• بسامد واژگانی