Horyzonty Wychowania (Sep 2018)
„Wychowanie dla pokoju” versus wychowanie do wojny. Wartości uniwersalne wobec wyzwań globalnych
Abstract
CEL NAUKOWY: Celem jest przedstawienie prawniczej analizy implementacji wartości uniwersalnych jako instrumentu sprostania zagrożeniom dla pokoju. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problemem jest analiza możliwości implementacji wartości uniwersalnej pokój przy wykorzystaniu instrumentarium wychowania dla pokoju, które państwom i innym aktorom międzynarodowym oferuje System NZ. Wykorzystano prawnicze metody badawcze, przede wszystkim analizę instytucjonalno-funkcjonalną. PROCES WYWODU: Wywód składa się z trzech części. Celem pierwszej jest identyfikacja procesu przypisania prawom człowieka i pokojowi rangi nadrzędnej w uniwersalnym systemie wartości. W kolejnej zidentyfikowane zostały i poddane krytycznej analizie normy i instytucje wyznaczające ramy prawne wychowania dla pokoju i zakazu propagandy prowojennej. Część trzecia jest poświęcona wskazaniu instytucji i norm stanowiących zaporę przed wychowaniem do wojny. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Analiza wskazuje, że na poziomie uniwersalnym instrumentarium prawne wychowania dla pokoju i zapobiegające tworzeniu postaw umożliwiających wojnę jest wystarczające. Bariery efektywności wyznacza stopień internalizacji wartości oraz rywalizacja z postawami i wartościami utożsamianymi z interesem państwa. WNIOSKI, INNOWACJE I REKOMENDACJE: Cel, jakim było uchronienie kolejnych pokoleń od klęski wojny, który wyznaczał aksjologiczną podstawę porządku po II wojnie światowej, nie został zrealizowany. Kolejne konflikty zbrojne poprzedzane są odczłowieczeniem wroga i relatywizacją praw człowieka. Przemawia to na rzecz włączenia do wychowania dla pokoju nowych aktorów i pogłębienia współpracy.
