Ale światy są tendencyjne

Abstract

But... These worlds are tendentious The article focuses on the term tendentious novel and its special use in the Polish literary theory: the context of socialist realist novels. Taking into consideration Louis Althusser’s concept of ideology and Pierre Bourdieu’s theory of pure and impure taste, the article calls into question the idea of tendentiousness in discourse, and categorizing novels as “strongly saturated with ideology” and therefore labelling them as “tendentious”. The inspiration to write this paper was the perception of socialist realism in Poland, with particular reference to Stalinist novels, whose forgotten senses and unknown but universal metaphoric systems are presented by the author. Ale światy są tendencyjne Autorka opisuje znaczenie pojęcia „powieści tendencyjnej”, jak również jego szczególne użycie w polskiej teorii literatury w kontekście powieści socrealistycznej. W odniesieniu do koncepcji ideologii Louisa Althussera oraz teorii gustu czystego/nieczystego Pierre’a Bourdieu autorka kwestionuje ideę „tendencyjności” w dyskursie, a co za tym idzie, stawia pod znakiem zapytania również zasadność określania powieści „mocno nasyconych ideologią” mianem „tendencyjnych”. Inspiracją do napisania artykułu był odbiór w Polsce realizmu socjalistycznego, a w szczególności powieści czasu stalinizmu, których zapomniany sens oraz uniwersalną metaforykę autorka przedstawia w niniejszej pracy.

Keywords

• tendentious novel
• socialist realism
• ideology
• disgust
• world transformation