اولویت بندی روستاهای هدف بوم گردی روستایی در منطقه جنگلی حوزه آبخیز بابلکرود

Abstract

بوم‌گردی روستایی بر اساس اصول و معیارها علمی از رویکردهای ضروری در فرآیند نیل به توسعه پایدار و جلوگیری از هدررفت وقت و سرمایه است. روش تحقیق این پژوهش توصیفی- تحلیلی و هدف آن اولویت‌بندی روستاهای هدف بوم‌گردی روستایی در منطقه جنگلی حوزه‌آبخیز بابلکرود از توابع استان مازندران است. در این تحقیق، از روش دلفی به منظور شناسایی معیارهای بوم‌گردی روستایی، تکنیک Entropy برای تعیین وزن‌ آنها و از مدل‌های تصمیم‌گیری چند معیاره TOPSIS، ElECTER و VIKOR برای اولویت‌بندی روستاهای منطقه جنگلی حوزه‌آبخیز بابلکرود از نظر توان بوم‌گردی روستایی در سال 1399 استفاده شد. یافته‌های این تحقیق، چهار معیار زیست‌محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فنی و 44 شاخص را جهت ارزیابی بوم-گردی روستایی شناسایی و در منطقه مورد مطالعه بومی‌سازی نمود. نتایج اولویت‌بندی 17 روستای منطقه جنگلی حوزه‌آبخیز بابلکرود نشان داد به ترتیب روستاهای خلیل‌کلا، خرکاک، آری، کالیکلا و فیروزجاه با کسب بیشترین میانگین نهایی جزء پنج روستای با توان بالا جهت بوم‌گردی روستایی هستند. همچنین نتایج نشان می‌دهد به کارگیری مدل‌های گوناگون چندمعیاره به رتبه‌بندی متفاوتی از گزینه‌های رقیب منجر می‌شود، بنابراین جهت حصول به اجماع و نیز رتبه‌بندی جامع‌تر گزینه‌ها، روش ادغام سه‌گانه استفاده شده است. نتایج این روش نشان داد مدل ویکور در قیاس با سایر مدل‌ها نتایج مناسبتری برای اولویت‌بندی روستاهای منطقه از نظر توان بوم‌گردی روستایی ارائه می‌دهد. لذا، پیشنهاد می‌شود روستاهای هدف بومگردی در این مطالعه در برنامه‌های مدیریتی و اجرای پروژه‌های بوم‌گردی روستایی در استان مازندران، شهرستان سوادکوه بیشتر مد نظر قرار گیرد.

Keywords

• بوم گردی روستایی
• تاپسیس
• ویکور
• الکتر
• بابلکرود