کارایی چند نوع تله و ترکیب جلب‌کننده برای شکار مگس میوه مدیترانه، Ceratitis capitata (Dip.: Tephritidae) در دو باغ‎ شلیل و نارنگی

Abstract

مگس میوه مدیترانه­ (Diptera: Tephritidae) Ceratitis capitata Wied از مهم­ترین و خطرناک­ترین آفات انواع درختان میوه در کشورهای مختلف از جمله ایران می­باشد. این تحقیق با هدف مقایسه کارایی برخی مواد جلب کننده و تله در شکار انبوه مگس میوه مدیترانه، در استان مازندران، شهرستان ساری در سال 1399 انجام شد. آزمایش در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با پنج تیمار و در دو باغ شلیل و نارنگی اجرا شد. تعداد حشرات کامل مگس میوه مدیترانه شکار شده در هر تله به تفکیک جنس (نر و ماده) و نیز حشرات غیرهدف، به صورت هفتگی از زمان نصب تله تا پایان نصب (از اوایل تیر ماه تا پایان آذر ماه)، شمارش و ثبت شدند. طبق نتایج، در هر دو باغ، جاذب جنسی تری مدلور در جلب مگس‌های نر و جاذب‌های تغذیه در جلب مگس میوه ماده اولویت داشتند. در مجموع هر دو جنس نر و ماده، بیشترین و کمترین تعداد شکار به ترتیب به تیمارهای تری مدلور و کارت زرد تعلق داشت. تأثیر دمای محیط بر جمعیت مگس میوه مدیترانه در باغ نارنگی معنی‌دار بود، به طوری­که کاهش محسوس دما در آذر ماه سبب شد شکار مگس در این ماه کاهش بارزی داشته باشد. حشرات غیرهدف به جاذب‌های غذایی سراتراپ و بیولور بیشتر جلب و شکار شدند. در مجموع، تله مک‌فیل به همراه تری‌مدلور بیشترین جذب مگس نر را داشت. برای شکار مگس ماده می‌توان با کاهش تعداد تله‌های سراتراپ و بیولور به منظور جذب تعداد کمتری حشرات غیرهدف، تعداد تله‌های بیشتری را به جاذب سراتینکس در باغ اختصاص داد.

Keywords

• حشرات غیرهدف
• جاذب غذایی
• جاذب جنسی
• مگس میوه مدیترانه