Ψυχολογία: το Περιοδικό της Ελληνικής Ψυχολογικής Εταιρείας (Feb 2022)
«Μένουμε σπίτι χωρίς οθόνες»: ποιοτική διερεύνηση των συναισθημάτων των νεαρών ενηλίκων κατά την ισχύ των περιοριστικών μέτρων κατά της πανδημίας Covid-19
Abstract
Στόχος της παρούσας μελέτης ήταν η ποιοτική διερεύνηση των συναισθημάτων των νεαρών ενηλίκων κατά τη διάρκεια ισχύος των περιοριστικών μέτρων αναχαίτισης της πανδημίας Covid-19. Επιπρόσθετα, διερευνάται η συναισθηματική σύνδεση με τα ψηφιακά εργαλεία επικοινωνίας, μέσω μιας δραστηριότητας «αποχής» από αυτά για μια ημέρα, κατά την περίοδο του αναγκαστικού περιορισμού της κυκλοφορίας λόγω Covid-19. Τριάντα δύο άτομα συμμετείχαν στην παρούσα έρευνα, από τα οποία ζητήθηκε να διατηρήσουν ένα ημερολόγιο και να καταγράψουν σκέψεις και συναισθήματα στο πλαίσιο των συνθηκών της κοινωνικής αποστασιοποίησης και των σημαντικών μεταβολών της καθημερινότητας. Μερικά από τα βασικά ευρήματα της έρευνας ήταν η εκτενής αποτύπωση, μέσω ποιοτικών καταγραφών, των συναισθημάτων των νεαρών ενηλίκων. Η επιστροφή στην πατρική εστία, η απομάκρυνση από φίλους και η διακοπή δημιουργικών δραστηριοτήτων για τους νεαρούς ενηλίκους κυριαρχούν στη σκέψη τους ενώ φόβος, ανασφάλεια και αγωνία για το μέλλον είναι ανάμεσα στα κυρίαρχα συναισθήματα που περιέγραψαν. Μέσω της δραστηριότητας «αποχής» επιτυγχάνεται ο εντοπισμός των ψυχολογικά «κρίσιμων» χρονικών στιγμών εντός της ημέρας, κατά την οποία η χρήση των ψηφιακών εργαλείων βιώνεται ως απαραίτητη. Η ανησυχία αλλά και το άγχος από την, έστω και για περιορισμένο χρόνο, απουσία από τα ψηφιακά κοινωνικά δίκτυα είναι εμφανείς στις αναφορές των συμμετεχόντων. Ωστόσο, η επιτυχής ολοκλήρωση της δραστηριότητας «αποχής» συνοδεύτηκε και από πρωτόγνωρα θετικά συναισθήματα. Τα ευρήματα της έρευνας αποκαλύπτουν τους λεπτούς ψυχολογικούς μηχανισμούς που υπογραμμίζουν τη σχέση των χρηστών με τα ψηφιακά εργαλεία, ειδικά σε περιόδους κρίσης και αποσταθεροποίησης, και μεταξύ άλλων μπορούν να αξιοποιηθούν στην ανάπτυξη προγραμμάτων κριτικής χρήσης των ψηφιακών μέσων.
Keywords
