مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار (Jan 1970)
بررسی عوامل تنش زای دوران بارداری
Abstract
زمینه و هدف: حاملگی رویدادی بالقوه تنش زاست که می تواند موجب بروز یا تشدید عوارضی چون تهوع، بی خوابی، زایمان زودرس، پره اکلامپسی و غیره شود. به دلیل ویژگی های خاص کشورهای در حال توسعه و ضعف اطلاعاتی در این زمینه، پژوهش حاضر با هدف تعیین عوامل تنش زای دوران بارداری انجام شد. مواد و روش ها: مطالعه حاضر از نوع توصیفی تحلیلی می باشد. برای تهیه ابزار شناسایی عوامل تنش زای متناسب با وضعیت فرهنگی و اجتماعی جامعه ما، ابتدا پژوهشی با رویکرد کیفی از طریق مصاحبه نیمه باز با افراد صاحب نظر در حرفه مامایی و 30 مادر باردار که از نظر سن، تعداد بارداری، تحصیلات و ... در شرایط متفاوتی بودند، انجام شد. اعتبار آن به شیوه اعتبار محتوا و اعتماد آن با استفاده از ضریب آلفای کرانباخ (75 درصد) تعیین شد. سپس به روش نمونه گیری چند مرحله ای و از طریق مصاحبه ساختاری با استفاده از پرسشنامه نیمه باز با 165 زن باردار واجد شرایط مراجعه کننده به مراکز مراقبت های قبل از تولد درمانگاه ها و مطب های خصوصی شهر مشهد، داده ها در چهار بخش مشخصات فردی، باروری، عوامل تنش زا و حمایت اجتماعی جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل داده ها با آزمون های تحلیل عاملی، مجذور کای و ... با استفاده از نرم افزار SPSS و ضریب اطمینان 95 درصد انجام گرفت. یافته ها: 51 عامل تنش زای دوران بارداری در شش حوزه شناسایی شدند که به ترتیب عبارت بودند از: 1- سلامت 2- تصور دیگران نسبت به فرد 3- محیطی 4- شخصی و خانوادگی 5- مذهبی 6- مالی. شدیدترین عوامل تنش زا عبارت بودند از تنش ناشی از تولد نوزاد بیمار یا ناقص الخلقه، درد زایمان، لطمه به سلامت مادر در بارداری و زایمان، تغییر حرکات جنین، بخیه زایمان و انتخاب روش مناسب پیشگیری از بارداری پس از زایمان، به علاوه نتایج در رابطه با شدت تنش مادران باردار نشان داد که 16.7 درصد مادران تنش شدید و 13.6 درصد تنش خفیف را تجربه کرده اند. همچنین بین نمره تنش با سطح تحصیلات مادر، میزان رضایت از ازدواج، رتبه حاملگی، تعداد زایمان، میزان رضایت از حاملگی، حمایت اجتماعی و حمایت همسر رابطه معنی دار وجود داشت (P
