پژوهش های کاربردی در گیاهپزشکی (Sep 2023)

شناسایی قارچ‌هایی از تیره‌های Chaetomiaceae و Didymellaceae همراه با علائم بیماری‌های برگی و تنه درختان جنگلی در ناحیه زاگرس

  • سعید ارتند,
  • مهدی مهرابی کوشکی,
  • سعید تابعین

DOI
https://doi.org/10.22034/arpp.2023.16635.1611
Journal volume & issue
Vol. 12, no. 3
pp. 239 – 256

Abstract

Read online

کوه‌های شهیون و سالندکوه (دزفول، خوزستان)، کبیرکوه (آبدانان، ایلام) و ززوماهرو (الیگودرز، لرستان) بخش‌های بسیار کوچکی از جنگل‌های زاگرس در ایران را تشکیل می‌دهند. در فاصله سال‌های 1400-1398، تعداد 50 نمونه بیمار از درختان جنگلی شامل زالزالک، افرا، بلوط، بنه، بادام کوهی و کنار دارای علائم سوختگی برگ‌، لکه‌برگی، پوسیدگی میوه، خشکیدگی، زوال و مرگ سرشاخه‌ها جمع آوری گردید. تعداد 153 جدایه قارچی روی محیط کشت سیب‌زمینی-دکستروز-آگار (PDA) بدست آمد که 17 جدایه از آن‌ها بر اساس تلفیق ویژگی‌های ریخت‌شناختی و توالی ژن‌های نشانگر مورد شناسایی قرار گرفتند. ویژگی‌های ریخت‌شناختی و شاخص‌های رشدی جدایه‌ها روی محیط‌های کشت آرد یولاف-آگار (OA) و PDA بررسی شدند. ناحیه ITS-rDNA (در بعضی جدایه‌ها) و بخش‌هایی از ژن‌های tub2 (تمام جدایه‌ها) و rpb2 (در بعضی جدایه‌ها) تکثیر و توالی‌یابی شدند. توالی‌های به دست آمده با استفاده از الگوریتم جستجوی بلاست در بانک داده‌های ژنی NCBI مقایسه شدند و تجزیه و تحلیل تبارشناختی آنها بر اساس یک یا چند ناحیه ژنی انجام گرفت. بر اساس نتایج حاصله در تحقیق حاضر، گونه‌های Chaetomium anastomosans، C. ascotrichoides، C. subglobosum، Didymella pomorum، D. prolaticolla و Paramicrosphaeropsis iranica از میزبان­های دارای علایم بیماری شناسایی شدند. با توجه به منابع موجود، این اولین گزارش از گونه‌های C. anastomosans، C. subglobosum و D. prolaticolla برای میکوبیوتای ایران است. همچنین، میزبان‌های جدیدی برای گونه‌های C. anastomosans (بنه، بلوط و زالزالک)، C. ascotrichoides (افرا)، C. subglobosum (بلوط) و P. iranica (بادام کوهی و بنه) گزارش شد.

Keywords