Medya ve Din Araştırmaları Dergisi (Dec 2019)
Batı’nın Bir Ötekisi Olarak İslam ve Müslümanlar: Batı Avrupa Medyasında İslamofobinin Temsili
Abstract
Günümüzde sıkça kullanılan ve görece yeni bir kavram olan İslamofobi, anlam olarak bir korkuya karşılık gelse de bu kavram temelde, Batı için tehdit oluşturan İslam’a dair antipatiyi/nefreti ifade etmektedir. İslamofobinin temelinde birçok neden yatmaktadır. Bunlar arasında teolojik, kültürel, ekonomik, politik gibi pek çok nedenin yanı sıra oryantalizm ile günümüzde Müslümanlarla doğrudan ilişkilendirilen terör bulunmaktadır. Batı Avrupa eksenli olan bu çalışmada Müslüman nüfusun en fazla olduğu Fransa, Almanya ve İngiltere basını seçilmiştir. Bu ülkelerin basınından sağ ve sol görüşü temsilen ikişer gazete seçilmiş, İslam ve Müslümanlarla ilgili haberlerde İslamofobinin nasıl inşa edildiği karşılaştırmalı bir şekilde ortaya konmuştur. Seçilen haberler, van Dijk’ın haber metinleri için geliştirdiği eleştirel söylem analizine göre çözümlenmiştir. Çalışmanın sonucuna göre, eğer Müslümanlar, herhangi bir olay veya kararın öznesi durumundaysa ya doğrudan negatif olarak temsil edilmekte ya da olumsuz argümanlarla ilişkilendirilerek dolaylı olarak negatif bir şekilde temsil edilmektedir. Fakat Müslümanlar bir olayın parçası, yani edilgen bir konumda ise Müslümanlar için genelde ya kurbanlaştırıcı dramatik bir söylem üretilmekte ya da onlar minimize edilmekte veya yok sayılmaktadır.
