پژوهش‌های حسابرسی حرفه‌ای (Dec 2023)

سهم‌الشرکه و توزیع منافع در مؤسسات حسابرسی ادغامی

  • شهلا ترکانی,
  • فخرالدین محمدرضایی

DOI
https://doi.org/10.22034/jpar.2023.2007781.1191
Journal volume & issue
Vol. 4, no. 13
pp. 116 – 139

Abstract

Read online

دانش کمی در مورد سیستم حاکمیتی مؤسسات حسابرسی به‌ویژه مؤسسات حسابرسی ادغام شده وجود دارد. باتوجه‌به شکست چندین ادغام، پژوهش حاضر با رویکرد کیفی به مطالعه دو مورد از چالش‌برانگیزترین موضوعات سیستم حاکمیتی یعنی چگونگی تعیین سهم‌الشرکه و تقسیم سود و پاداش بین شرکای مؤسسات حسابرسی ادغام شده می‌پردازد. بینش‌های حاصل از تحلیل محتوای مصاحبه‌های عمیق با شرکای مؤسسات حسابرسی ادغامی (28 مصاحبه)، بیانگر آن است که زمانی که دو مؤسسه درگیر ادغام شرایط یکسانی دارند، تقسیم سهم‌الشرکه بین دو مؤسسه حسابرسی مساوی است و در غیر این صورت اغلب مؤسسه ادغام کننده به‌عنوان مؤسسه بزرگ‌تر، درصد سهم‌الشرکه بیشتری را تصاحب می‌کند. در مورد چگونگی تقسیم سهم‌الشرکه در سطح شرکای حسابرسی، تقسیم سهم‌الشرکه به نسبت درصدهای سهم‌الشرکه هر شریک قبل از ادغام بیشترین تکرار و اشکال دیگر شامل تقسیم سهم‌الشرکه بر اساس یک مدل جامع، تقسیم سهم‌الشرکه به طور مساوی، تخصیص سهم‌الشرکه بیشتر برای شرکای مؤسسه ادغام کننده و تخصیص اکثریت سهم‌الشرکه با نظر چند شریک اصلی به خود این شرکا صورت‌گرفته است. هم چنین، تقسیم منافع در شش مؤسسه بر اساس درصد سهم‌الشرکه، سه مؤسسه بر اساس رویکرد ترکیبی (عملکرد و درصد سهم‌الشرکه) و دو مؤسسه برای شرکای اصلی بر اساس درصد سهم‌الشرکه و شرکای غیراصلی فقط حقوق ثابت صورت می‌گیرد. یافته‌های این پژوهش، با باز کردن جعبه سیاه سیستم حاکمیتی مؤسسات حسابرسی ادغامی در بعد منافع شرکا، دستاوردهایی برای مؤسسات حسابرسی و نهادهای ناظر حرفه در راستای ایجاد و حفظ انگیزه شرکای حسابرسی در شراکت حرفه‌ای و نهایتاً موفقیت ادغام درعمل، به همراه دارد.

Keywords