ارزیابی ادلۀ دیدگاه رواج تاریخی قرائت عاصم به روایت حفص

Abstract

شناخت قرائت صحیح قرآن کریم از میان قرائت‌های مختلف نه تنها به عنوان یک بحث نظری در علوم قرآنی، بلکه به عنوان یکی از مبانی تفسیر قرآن کریم دارای اهمیت است. در میان رویکردهای متفاوتی که نسبت به قرائت‌های مختلف مطرح است امروزه دیدگاه رواج تاریخی روایت حفص از قرائت عاصم از شهرت بیشتری در میان امامیه برخوردار شده و این درحالی است که پیشینۀ این دیدگاه از صد سال فراتر نمی‌رود. بر اساس این باور، قرائت حفص یگانه قرائت صحیح از قرآن است که به صورت متواتر از پیامبر اکرم (ص) روایت شده و همواره در طول تاریخ بین مسلمانان در سراسر بلاد اسلامی رواج داشته است. این پژوهش با تبیین ادلۀ باورمندان این نظریه، به نقد و ارزیابی این ادله پرداخته و به این نتیجه می‌رسد که ادلۀ ارائه شده، ناتمام بوده و نه تنها هیچ‌گونه شاهد تاریخی برای اثبات این دیدگاه یافت نمی‌شود بلکه شواهد متعدد تاریخی آن را ابطال می‌کند.

Keywords

• علم القرائه
• قراء سبعه
• عاصم
• حفص
• تواتر قرائات