Religia jako lekarstwo? Julii Kristevej spojrzenie na wartość religii chrześcijańskiej

Abstract

Wśród humanistów reprezentujących szeroko pojęty nurt postmodernistyczny można dostrzec postawę uznania względem fenomenu religii. Do grona pozytywnie nastawionych do religii autorów postracjonalnych należy Julia Kristeva, francusko-bułgarska psychoanalityczka, filozofka i literaturoznawczyni. Jej nieskrywany szacunek do treści, które niesie religia chrześcijańska, wzbudza niekiedy zachwyt także wśród wierzących. Rodzi się nawet obustronne oczekiwanie, że pod wpływem jej prac pojawić się może przestrzeń do budowy nowego świata, wolnego od wszelkich barier i niezrozumienia, a nawet nadzieja na odnowienie chrześcijaństwa. Niestety, po głębszej analizie myśli francuskiej humanistki trudno jest podzielać podobne oczekiwanie. Jej idealistyczna i redukcjonistyczna filozofia nie jest w stanie oddać w pełni chrześcijańskiego przesłania, co oznacza, iż dialog w szerszym wymiarze staje pod znakiem zapytania. W artykule omówiono podstawy jej psychoanalitycznej myśli, jak również dokonano analizy niektórych terminów interpretowanych przez nią, zaczerpniętych z religii chrześcijańskiej. Z przeprowadzonych badań wynika, iż Kristeva nie wychodzi poza ramy psychoanalizy, co powoduje, że stosowane przez nią pojęcia pozornie tylko odpowiadają terminom chrześcijańskim. Dla niej religia jest niczym więcej, jak tylko pewną formą lekarstwa w określonych sytuacjach, co bez wątpienia deprecjonuje chrześcijańskie orędzie.

Keywords

• Julia Kristeva
• kultura współczesna
• postmodernizm
• psychoanaliza
• religia chrześcijańska