İlahiyat Tetkikleri Dergisi (Jun 2019)
“Romantik İslam’dan İslami Romantizme”: İslamcı Popüler Kültürün Değişen Panoraması
Abstract
Bu çalışma, Türkiye’de İslamcı popüler kültürün romantik İslam’dan İslami romantizme doğru değişen panoramasına dair bir gözlemden mülhemdir ve nitel karşılaştırmalı durum analizi yöntemi ile bu değişimin panoramik bir sosyolojisini yapma amacındadır. Çalışmanın birinci aşamasında teorik düzeyde romantik İslam’ın ikinci aşamada ise İslami romantizmin hem sosyal medyadaki hem de örneklem olarak seçilen İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin dünyasındaki karşılığını keşfetmeye yönelik bir (n)etnografik incelemeden elde edilmiş, yatay/yan yana gelen görünümlerini birleştirmeye yöneldik. Daha sonra romantik İslam ile İslami romantizmin dikey/üst üste gelen görünümlerini birleştirmeye ve karşılaştırmaya çalıştık. Bu değerlendirmeden elde edilen en genel sonuç, her iki fenomenin hem dikey/üst üste gelen hem de yatay yan yana gelen görünümlerinde belirgin ortak temanın aşk olduğudur. Romantik İslam’da başlangıçta modernite karşısında yaşanan ikiliği aşmanın metaforik imleyeni olarak anlam kazanmış aşk, 1990’lı yıllara gelince artık Müslüman bireyin özneleşmesinin, bireyselleşmesinin aracına dönüşmüştür. İslami romantizmde ise aşk, helal damgası vurularak İslamileştirilmiş ve bu ölçüde İslamcı popüler gerçekliği ipotek altına almıştır.
Keywords
