تربیت اسلامی (Sep 2021)

جستاری بر مبانی، اصول و روش‎های پرورش حبّ ذات متعالی از دیدگاه اسلام

  • محمد شریف طاهرپور,
  • فاطمه آزادمظلوم,
  • علی ایمانزاده

DOI
https://doi.org/10.30471/edu.2021.6207.2203
Journal volume & issue
Vol. 16, no. 37
pp. 27 – 51

Abstract

Read online

بررسی مبانی، اصول و روش‌های پرورش حبّ‎ذات متعالی از دیدگاه اسلام، هدف اصلی مقاله حاضر است. برای نیل به این هدف از روش توصیفی−تحلیلی، استنتاجی و نقد درونی استفاده‌ شده است. یافته‎های به دست آمده، بیانگر آن است که در ارتباط با حب‎ذات، رویکردهای مختلفی از قبیل خودگروی اخلاقی و خودگروی روان‌شناختی وجود دارد که با دلایل مستدل مورد نقد قرار گرفتند. به نظر می‌رسد رویکرد «حب‎ذات متعالی» براساس آموزه‌های اسلام، یک نگاه کلان و همه جانبه به بحث حب ذات دارد. در این راستا، با ابتنا به حب ذات الهی، ابتدا اصول رشد متعالی، نوع‌دوستی و حب الهی استنباط و سپس، روش‌های تربیتی خدا آگاهی، خودآگاهی، ارتقاء من متعالی، رشد متوازن شخصیتی؛ داشتن هویت اخلاقی باز، ارج نهادن به احساسات انسانی؛ ابتنای محبت به دیگران بر پایة محبت الهی و تکیه‌گاه قرار دادن خداوند در زندگی به‌عنوان نتایج حب‌ذات متعالی براساس دیدگاه اسلام استخراج شدند. پیشنهاد می‎شود که اسناد فرادستی نظام آموزش‌وپرورش با توجه به مؤلفه‎های حب‎ذات متعالی نقد و بررسی شده، مؤلفه‌های حب ذات متعالی در برنامه درسی پنهان و آشکار بررسی شود. از جمله پیشنهادات کاربردی، فراهم کردن بسترها و انگیزه‎های لازم در نظام تعلیم‌وتربیت برای حرکت به سمت حب‎ذات متعالی؛ ترویج نوع‌دوستی، دیگرگرایی و هویت باز اخلاقی در آموزش‌وپرورش رسمی و غیررسمی است.

Keywords