تربیت اسلامی (Sep 2021)
جستاری بر مبانی، اصول و روشهای پرورش حبّ ذات متعالی از دیدگاه اسلام
Abstract
بررسی مبانی، اصول و روشهای پرورش حبّذات متعالی از دیدگاه اسلام، هدف اصلی مقاله حاضر است. برای نیل به این هدف از روش توصیفی−تحلیلی، استنتاجی و نقد درونی استفاده شده است. یافتههای به دست آمده، بیانگر آن است که در ارتباط با حبذات، رویکردهای مختلفی از قبیل خودگروی اخلاقی و خودگروی روانشناختی وجود دارد که با دلایل مستدل مورد نقد قرار گرفتند. به نظر میرسد رویکرد «حبذات متعالی» براساس آموزههای اسلام، یک نگاه کلان و همه جانبه به بحث حب ذات دارد. در این راستا، با ابتنا به حب ذات الهی، ابتدا اصول رشد متعالی، نوعدوستی و حب الهی استنباط و سپس، روشهای تربیتی خدا آگاهی، خودآگاهی، ارتقاء من متعالی، رشد متوازن شخصیتی؛ داشتن هویت اخلاقی باز، ارج نهادن به احساسات انسانی؛ ابتنای محبت به دیگران بر پایة محبت الهی و تکیهگاه قرار دادن خداوند در زندگی بهعنوان نتایج حبذات متعالی براساس دیدگاه اسلام استخراج شدند. پیشنهاد میشود که اسناد فرادستی نظام آموزشوپرورش با توجه به مؤلفههای حبذات متعالی نقد و بررسی شده، مؤلفههای حب ذات متعالی در برنامه درسی پنهان و آشکار بررسی شود. از جمله پیشنهادات کاربردی، فراهم کردن بسترها و انگیزههای لازم در نظام تعلیموتربیت برای حرکت به سمت حبذات متعالی؛ ترویج نوعدوستی، دیگرگرایی و هویت باز اخلاقی در آموزشوپرورش رسمی و غیررسمی است.
Keywords