پژوهش‌های بین‌رشته‌ای ادبی (May 2020)

تحلیل شخصیت فرهاد در منظومۀ «خسرو و شیرین» نظامی بر اساس نظریۀ عشق «اریک فروم»

  • خدابخش اسداللهی,
  • حسین قاسمی زاده

DOI
https://doi.org/10.30465/lir.2020.4999
Journal volume & issue
Vol. 2, no. 3
pp. 1 – 20

Abstract

Read online

خسرو و شیرین یکی از آثار مهم نظامی گنجوی در حوزۀ ادبیات غنایی است. نظامی در این منظومه، یکی از مهم‌ترین داستان‌های عاشقانۀ قبل از اسلام را به تصویر کشیده است. در این پژوهش با بهره‌گیری از ابزار کتابخانه‌ای و به صورت توصیفی- تحلیلی و استفاده از نظریۀ عشق اریک فروم که نظریه‌ای روانشناختی است، شخصیت فرهاد بررسی و تحلیل شده است. این پژوهش بر آن است تا به این پرسش پاسخ دهد که فرهاد از دیدگاه روانشناسی اریک فروم، شرایط عاشقی راستین را داراست یا نه. حاصل مطالعه نشان می‌دهد که فرهاد در خسرو و شیرین، عاشقی راستین است که در راه عشق، سختی‌های بسیاری را به جان می‌خرد و از خصایصی چون: استغنا، مهربانی، احساس مسئولیت، احترام و معرفت که از مهم‌ترین خصایص عشق در نظریۀ عشق اریک فروم هستند، به طور کامل برخوردار است. هم‌چنین، فرهاد، صفات مورد نظر برای رسیدن به عشق را در وجود خود دارد و او در راه رسیدن به مقصود، فردی واقع‌گرا، مؤمن و فعال است. بر این اساس، فرهاد از نظرگاه روانشناختی فروم، تمام خصایص و صفات یک عاشق واقعی را در وجود خود دارد و کیفیت حضور او در داستان و وقایعی که روی می‌دهد، گواهی بر این ادعاست.

Keywords