Rozwój przestrzenny i przemiany morfologiczne osiedli Wrocławia wyrosłych wokół dawnych wsi kmiecych

Abstract

W latach 1928–1973 w granice Wrocławia wcielono trzy miasta (Brochów, Leśnicę i Psie Pole) oraz ponad 50 wsi, w wyniku czego powierzchnia miasta wzrosła z 49,2 do 292,8 km2. Wśród przyłączonych do miasta miejscowości można wyróżnić wsie: warzywnicze, kmiece i folwarczne. W większości przypadków stały się one jądrami genetycznymi, wokół których wyrosły obecne osiedla miasta. Na szczególną uwagę, z uwagi na zróżnicowane tempo i złożony charakter przemian morfologicznych, zasługują zwłaszcza wsie kmiece. Celem artykułu jest analiza rozwoju przestrzennego i głównych tendencji przemian morfologicznych osiedli powstałych w sąsiedztwie wsi kmiecych. Większość z nich położona jest w zachodniej i południowej części miasta. Ich wybór podyktowany był zaawansowaniem procesów rozwoju i zróżnicowania morfologicznego osiedli powstałych wokół dawnych wsi i stopniem przekształcenia pierwotnego siedliska wsi (od zachowanej po częściowo zachowaną i całkowicie wymienioną zabudowę zagrodową), od fazy minimalnych zmian pierwotnego układu (Jerzmanowo) po fazę zacierania formy inicjalnej i powstawania swoistej wewnątrzmiejskiego „zlepieńca” (Ołtaszyn – Wojszyce).

Keywords

• przemiany morfologiczne
• rozwój przestrzenny miasta
• morfologia miasta
• wsie kmiece
• wrocław