Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Fen Dergisi (Nov 2021)
Osmaniye'de Yedi Yıllık Dönemde Yatay Yüzeydeki Global Güneş Radyasyonu Ölçümleri ve Yeni Ampirik Modeller Kullanılarak Global Güneş Radyasyonunun Tahmini
Abstract
Bu çalışmanın iki önemli amaç içermektedir. Birinci amaç, Osmaniye’de (Enlem, = 36.22K, Boylam=37.04D, yükseklik=118m) 8-48 Model Black&White piranometresi kullanılarak 2014-2020 yılları arasında yatay yüzeye gelen toplam yedi yıllık bir süre boyunca ölçülen günlük toplam güneş radyasyonunun saatlik ve aylık ortalama değerlerinin sonuçları verilmiştir. 2014-2020 yılları arasındaki günlük toplam güneş radyasyonunun aylık ortalama değerlerinden, yatay yüzeye gelen yıllık aylık toplam ve ortalama güneş ışınımı sırasıyla 205.01 MJm-2g-1 ve 17.08 MJm-2g-1 olarak hesaplanmıştır. En yüksek aylık global güneş radyasyonu 25.76 MJm-2g-1 ile Haziran ayında elde edilirken, en düşük değerler 7.63 MJm-2g-1 olarak Aralık ayında elde edilmiştir.İkinci amaç, Osmaniye ili için aylık ortalama güneşlenme süresi (saat), aylık ortalama hava sıcaklığı (°C), en düşük ve en yüksek hava sıcaklıkları (°C), enlem () ve deklinasyon açısı () gibi parametreler kullanılarak aylık olarak yıllık global güneş radyasyonunu tahmin etmek için geliştirilen Angström tipi eşitlikler kullanan yedi regresyon modeli (M1-7) vermektir. 1987-2020 yılları arasını kapsayan meteorolojik parametreler Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nden alınmıştır. Osmaniye için geliştirilen bu modeller, Black&White piranometresi ile ölçülen günlük toplam güneş radyasyonunun aylık ortalama değerleri kullanılarak kalibre edilmiştir. Tüm modellerden tahmin edilen aylık ortalama toplam güneş ışınımların performansları R2 RMSE, MBE, MAPE, MPE, MARE ve MAE istatistik yöntemler kullanılarak karşılaştırılmıştır. M3 modeli R2 ve RMSE istatistiksel hata göstergeleri için en iyi performansı gösterirken, M5 modeli MBE, MPE, MAPE, MARE ve MAE için en iyi performans gösteren modeldir. Buna ek olarak, aylık ortalama günlük açıklık endeks (KT) değerleri, ölçülen global güneş radyasyonu (H) için 0.511 ile 0.634, M5 modeli için 0.553 ile 0.621 ve M3 modeli için 0.538 ila 0.611 aralığındadır. Sonuçlar, tahmin edilen ve ölçülen toplam güneş ışınım şiddetinin değerleri arasında oldukça uyumlu olduğunu göstermiştir.
Keywords