Stok yönetiminde ABC - XYZ analizi yöntemlerinin kullanılması: Bir üniversite hastanesinde uygulama

Abstract

Hastalıkların teşhisi ve tedavisi için gerekli olan ilaç stoklarının etkin bir biçimde yönetilmesi için farklı stok kontrol yöntemleri ile analiz edilmesine ihtiyaç vardır. Bu araştırmanın amacı, bir üniversite hastanesinde 2022 yılında kullanılan ilaçların ABC, XYZ ve ABC – XYZ matrisi teknikleri ile analiz edilmesidir. Hastaneden elde edilen ilaç verileri, MS Excel programında analiz edilmiştir. Araştırmada ilaç etken maddelerinin kategorileri ABC analizi, XYZ analizi ve ABC-XYZ matrisi ile belirlenmiştir. Çalışma kapsamında hastanenin eczane deposundan 467 farklı etken maddenin çıkışı gerçekleşmiştir. ABC analizinde; A grubunun miktar yüzdesinin %5,99; parasal değer yüzdesinin %69,36, B grubunun miktar yüzdesinin %11,78; parasal değer yüzdesinin %20,59 ve C grubunun miktar yüzdesinin %82,23; parasal değer yüzdesinin %10,05 olduğu belirlenmiştir. XYZ analizinde; X grubunun miktar yüzdesinin %20,98; parasal değer yüzdesinin %30,8, Y grubunun miktar yüzdesinin %33,62; parasal değer yüzdesinin %44,07 ve Z grubunun miktar yüzdesinin %45,40; parasal değer yüzdesinin %25,12 olduğu belirlenmiştir. ABC – XYZ matrisinde, parasal değer olarak stok maliyeti en yüksek olan AX (21,98) ve AY (32,78) gruplarıdır. Sonuç olarak hastane yöneticilerine, stok değeri ve hizmet sürekliliği açısından özellikle AX, BX ve AY grubundaki etken maddelere ait ilaçları üst düzeyde izlemeleri ve kontrol etmeleri önerilebilecektir.

Keywords

• i̇laç stokları
• hastane
• stok yönetimi
• abc-xyz analizi
• hospital
• inventory management
• abc-xyz analysis
• pharmaceutical stocks