پژوهش ادبیات معاصر جهان (Feb 2021)
تطبیق و بررسی کارکرد نظریه کنشگرای دومزیل(اسطوره شناس معاصر)، بر داستان رستم و اسفندیار
Abstract
ادب معاصر جهان، دنیایی تسخیرناپذیر است که اندیشمندان آن توانسته‌اند مکتب‌ها، آثار و ادیبان دوره‌های گوناگون را به وادی پژوهش و نقد بکشانند. از میان این اندیشمندان، اسطوره‌شناسان شایان مداقه‌ای دوچندان اند؛ زیرا به چیستی اسطوره‌ها می‌نگرند، چرایی آنان را درمی‌یابند و سرانجام می‌توانند چراغی فرا راه یک قوم یا یک ملت برافروزند.از اسطوره‌شناسان مطرح معاصر، «ژرژ دومزیل» فرانسوی، با ارائه نظریه «کنشگرای سه‌گانه» خویش، بر تحلیل اسطوره‌های ایرانی نظری ویژه دارد. او معتقد بود که می‌توان اندیشه و زندگی انسان‌های هند و اروپایی ـ و به تبع آن ایرانیان ـ را در ضمن ساختار یا طبقاتی سه‌گانه تعریف کرد و در اصطلاح با سه «کنش»ِ «شهریاری»، «شهسواری» و «نوزایی ـ پیشه‌وری» مطابقت داد. این پژوهش می‌کوشد تا با نگاهی تطبیقی، اسطوره‌های اسفندیار، رستم و سیمرغ را بر اساس نظریه دومزیل تحلیل کند و کنش هرکدام را یافته، اثبات نماید. واژگان کلیدی: ادبیات معاصر جهان، ژرژ دومزیل، نظریه کنشگرای سه‌گانه، اسطوره، حماسه و عرفان
Keywords
