روش شناسی علوم انسانی (Mar 2023)
روش فهم مسئلهمندی در مطالعه خطمشی عمومی: مفاهیم و کاربست
Abstract
مسئلهمحوری بهعنوان یکی از ارکان علوم خطمشی سبب شد تا مسئله خطمشی تبدیل به ابژه مطالعاتی مهمی در این علوم شود. این مفهوم نیز مانند سایر مفاهیم مطرح در علوم خطمشی، مورد نزاع رویکردهای معرفتشناسی مختلف قرار گرفته است. تحلیل گفتمان بهعنوان یکی از این رویکردها با طرح ایده مسئلهمندی نگاه متفاوتی به مطالعه مسئله خطمشی ارائه کرده است. بررسی ادبیات تحلیل گفتمان در مطالعات خطمشی عمومی نشان میدهد، گفتمان حاکم با واردکردن ابژه در بازی درست و نادرست، امور را مسئلهمند میکند. این نگاه به مسئله خطمشی نهتنها از رویکردهای رقیب تحلیل گفتمان متمایز است، بلکه تفاوتهای ظریفی با رویکردهای هممسلک تحلیل گفتمان نیز دارد. در پژوهش حاضر، نخست به بررسی جایگاه مسئله در مطالعات خطمشی پرداخته شده و سپس با طرح اجمالی مفاهیم تحلیل گفتمان، مسئلهمندی خطمشی از دیدگاه رویکرد گفتمانی مورد تبیین قرار گرفته است. درنهایت نیز با اتخاذ رویکردی انتقادی، گامهایی برای فهم مسئلهمندی خطمشی ارائه می‌شود. نتیجه این گامها فهم آنچه بهعنوان مسئله قلمداد شده، فهم پیشفرضها، فهم تبار و دیرینه مسئله، فهم نامسئلههایی که طرد شدهاند و فهم عوامل دخیل در بدیهی انگاشتن مسئله است
Keywords
