مجله دانشکده پزشکی اصفهان (Aug 2015)
بررسی وضعیت سطح سرمی ویتامین D قبل از عمل جراحی در بیماران مبتلا به بیماری‌های دژنراتیو ستون فقرات
Abstract
مقدمه: مطالعات اپیدمیولوژیک شیوع بالایی از کمبود ویتامین را در مناطق مختلف دنیا و از جمله کشورمان گزارش کرده‌اند. هدف از اجرای این مطالعه، تعیین شیوع کمبود ویتامین D در بیماران مبتلا به بیماری دژنراتیو ستون فقرات (فتق دیسک بین مهره‌ای، تنگی کانال نخاعی و ناپایداری ستون فقرات) که کاندیدای عمل جراحی ستون فقرات بودند و نیز بررسی ارتباط کمبود این ویتامین با سن، جنسیت، چاقی، مصرف سیگار، مصرف مکمل و ... و اندازه‌گیری این متغیرها بود. روش‌ها: در این مطالعه‌ی مقطعی و غیر مداخله‌ای، سطح سرمی D(OH)25 به روش الکتروکمی لومینسانس تعیین شد. وضعیت سایر متغیرها از طریق پرسش‌نامه‌های مربوط مشخص گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها، از آزمون‌های تک متغیره و آنالیز رگرسیون چندگانه استفاده شد. یافته‌ها: در مجموع، 110 بیمار وارد مطالعه شدند. میانگین سطح سرمی D(OH)25، ng/ml 75/18 ± 45/27 بود. 5/44 درصد دچار کمبود ویتامین D [ng/ml 20 > D(OH)25] بودند و 3/17 درصد سطح ناکافی ویتامین D [ng/ml 30 > D(OH)25 ≥ 20] داشتند. در گروه با سابقه‌ی مصرف مکمل، هیپوویتامینوز D همچنان شیوع 6/47 درصد داشت. شیوع کمبود ویتامین D به صورت معنی‌داری در گروه سنی جوان‌تر (39-20 سال) (003/0 = P) و نیز افراد بدون سابقه‌ی مصرف مکمل (001/0 P P) از مصرف مکمل ویتامین D را داشتند. در مورد سایر متغیرها، ارتباط معنی‌داری مشاهده نشد. نتیجه‌گیری: کمبود ویتامین D در بیماران با بیماری‌های دژنراتیو ستون فقرات حتی بیماران تحت درمان با مکمل ویتامین، شیوع بالایی دارد. از طرفی، استناد به عوامل خطر از قبل شناخته شده مثل سن بالا و جنس مؤنث به تنهایی جهت تعیین احتمال کمبود، کافی نیست. از این رو، غربال‌گری کمبود با سنجش سطح سرمی D(OH)25 و به دنبال آن، درمان کامل و صحیح در بیماران مبتلا به بیماری‌های دژنراتیو ستون فقرات به ویژه بیماران با مداخلات جراحی توصیه می‌گردد.
