ردیابی مکان‌های ژنی کنترل کننده متابولیت‌های ثانویه در جو (.Hordeum vulgare L) تحت شرایط تنش شوری

Abstract

به منظور ردیابی مکان‌های ژنی کنترل کننده متابولیت‌های ثانویه گیاه جو در مرحله زایشی تحت تنش شوری از 106 خانواده F8 حاصل از تلاقی دو رقم بادیا×کویر در سال 98-1397 استفاده شد. برای شناسایی QTL‌‌‌های کنترل کننده و برآورد اندازه اثر یک ازآن‌ها، از چهار روش نقشه‌یابی CIM، ICIM، STMIM و STPLM استفاده شد. نقشه پیوستگی با استفاده از 152 نشانگر چند شکل SSR، 72 آلل ISSR ، 7 آلل IRAP، 29 آلل CAAT ، 27 آلل Scot و 15 آلل iPBS تهیه شد. نشانگرهای مولکولی استفاده شده روی 7 کروموزوم جو جایابی شدند. نقشه حاصل 999.2 سانتی‌مورگان طول ژنوم جو را پوشش داد و میانگین فاصله بین دو نشانگر مجاور از یکدیگر 3.387 سانتی‌مورگان شد. سه ناحیه مهم (کروموزوم یک در مکان 26 سانتی‌مورگان، کروموزوم 3 در مکان 44 سانتی‌مورگان و در کروموزوم 4 مکان 118 سانتی‌مورگان از تلومر انتهایی کروموزوم‌ها) با کلیه روش‌های مکان‌یابی برای صفات ارزیابی شده حاوی ژن‌های کمی مهم تشخیص داده شدند. از بین QTLهای شناسایی شده qSUG-4 (برای محتوی قند روی کروموزوم 4) با ضریب تبیین 2/20 و QTLهای qPHE-1 و qPHE-2 (برای محتوای فنول روی کروموزوم‌های 1 و2) به ترتیب با ضریب تبیین 3/21، 1/29 و qPER-1، qPER-4b، qPER-5، qPER-7 (برای پروکسیداز روی کروموزوم های 1، 4، 5 و 7) با اثرات تاثرگذار شناسائی شدند و پس از تایید اعتبار، کاندید مناسبی برای برنامه‌های اصلاحی انتخاب به کمک نشانگر در جمعیت‌های جو خواهند بود.

Keywords

• جو (.hordeum vulgare l)
• تنش شوری
• متابولیت های ثانویه
• qtl