مخاطب و پردازش پیام‌های متنی و زیرمتنی تلویزیون: تأثیر هدفمندی مخاطب و هماهنگی موضوعی پیام‌ها بر یادآوری

Abstract

توسعه‌ فناوری رسانه، امکان پخش همزمان پیام‌های چندگانه را در قالب پیام‌های متنی و زیرمتنی در تلویزیون فراهم آورده است. پیام‌های‌ متنی، همان برنامه‌های متعارفی هستند که صفحه‏ نمایش را به خود اختصاص می‌دهند و پیام‌های نوشتاری زیرمتنی، در قالب نوار رونده در زیر صفحه نمایش از نظر می‌گذرند و به لحاظ موضوعی می‌توانند هماهنگ یا ناهماهنگ باشند. اصحاب رسانه مایل به استفاده بهینه از هر دو ظرفیت متنی و زیرمتنی هستند. با نظر به هدف‌های مخاطب، محدودیت پردازش اطلاعات در حافظه فعال و ملاحظات نظریه پردازش دوگانه، اینکه مغز پیام‌های همزمان را به گونه مؤثر مورد توجه و پردازش قرار دهد، محل سؤال است. پژوهش حاضر، حالات مخاطب را در دو موقعیت هدفمند / غیر‌هدفمند در تعامل با حالات هماهنگی / ناهماهنگی موضوعی این پیام‌ها مورد بررسی قرار داده و تأثیر آن را بر میزان یادآوری مطالعه کرده است. برای این منظور 150 شرکت‌کننده در قالب پنج گروه 30 نفری، با هدف‌های متفاوت، در معرض ترکیب مختلفی از پیام‌های متنی و زیرمتنی قرار گرفته‌اند. یافته‌ها نشان می‌دهد که دو عامل هدفمندی و هماهنگی می‌توانند در شرایطی، بر کانونی کردن پردازش و بیشینه کردن یادآوری پیام‌ها مؤثر باشند.

Keywords

• پردازش پیام
• پیام‌های متنی و زیرمتنی
• هدفمندی مخاطب
• پیام‌های رسانه‌ای